10.12.2020 | Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
«Μέρες λοκντάουν, μέρες πανδημίας»
Του Θοδωρή Ζέη, Δικηγόρος
Νομική Υπηρεσία Κέντρου Αλληλεγγύης Αθήνας
Μέρες λοκντάουν, μέρες πανδημίας. Για όλο τον κόσμο; Όχι βέβαια.
Ένας νεαρός από τη Γουινέα είναι αναγκασμένος να ταξιδέψει από τη Θεσσαλονίκη των εκατοντάδων κρουσμάτων με το τρένο στην Αθήνα, για να κάνει τη συνέντευξή του σύμφωνα με τον προγραμματισμό στο Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Αττικής.
Ναι, τα παιδιά αυτά είναι υποχρεωμένα να στείλουν SMS για να πάνε στο σούπερ-μάρκετ δίπλα στο σπίτι τους, αλλά αν πρόκειται για τη συνέντευξή τους, είναι επίσης υποχρεωμένα να διασχίσουν όλη τη χώρα εν μέσω καραντίνας, με κίνδυνο να αρρωστήσουν ή να μεταφέρουν τον ιό, προκειμένου να προχωρήσουν απρόσκοπτα οι διαδικασίες ασύλου. Το ίδιο και ο δικηγόρος του. Αν και εκείνος, σύμφωνα με τον Νόμο, αν δεν μπορεί να είναι παρών, η συνέντευξη διεξάγεται χωρίς την παρουσία του…
Ήταν όμως εκεί. Κι ας είχε κάνει μόλις το τεστ που βγήκε αρνητικό μετά από κρούσμα στην ομάδα της δουλειάς. Το Κέντρο Αλληλεγγύης είναι στην πρώτη γραμμή…
- Μαίτρ*, δεν έχω χρήματα να πάρω το τρένο…
- Θα εισηγηθώ να σου πληρώσουμε εμείς το εισιτήριο.
Όλα έγιναν πολύ γρήγορα. Βρήκαμε άμεσα τις λύσεις κι ας ήταν αργά το απόγευμα. Την επόμενη μέρα τον είχαμε έγνοια.. Θα έφτανε ασφαλής;
- Είσαι εντάξει;
- Εντάξει Μαιτρ.
- Ξέχασα να σε ρωτήσω, είχες κάπου να περάσεις τη νύχτα;
- Κάπως τα κατάφερα μαιτρ..
Το πρωί της συνέντευξης ήταν δυνατός και ήρεμος. Δεν έκλεισε μάτι όλη νύχτα. Τριγύρναγε προσπαθώντας να βάλει σε τάξη όσα είχαμε πει μαζί για αυτή τη μέρα. Και τις αγωνίες του. Για όλα. Για ό,τι άφησε πίσω πριν λίγα χρόνια, για τα νιάτα του και μια ολόκληρη ζωή που θα κριθεί σε λίγες ώρες.
Μπήκαμε στο δωμάτιο της συνέντευξης. Τέσσερα άτομα με μάσκες και πλεξιγκλάς να μας χωρίζει. Ασφυκτικά στενός χώρος σαν τη φοιτητική μου κουζίνα. Ήμουν πολύ φορτισμένος. Διαμαρτυρήθηκα πολύ έντονα στη χειρίστρια γι’ αυτή την κατάσταση. Μίλησα για τα δικαιώματα των «ευάλωτων» που θεωρούνται αναλώσιμα. Για την αξιοπρέπεια…Η χειρίστρια με άκουγε με κατανόηση. Η διερμηνέας το ίδιο. Για μια στιγμή, μια μικρή στιγμή, άκουσα τις αναπνοές μας μέσα από τις μάσκες…
Ο μικρός με την πρώτη ερώτηση, δεν σταμάτησε να μιλάει. Χωρίς να πάρει ανάσα, ήταν αδύνατον να τον σταματήσει κανείς. Σαν φουσκωμένος χείμαρρος, δεν ξέχασε τίποτα στον ρου της αφήγησης. Μισή ώρα αργότερα, έβαζε τελεία, λέγοντας, «και τώρα στη Θεσσαλονίκη που ζω, γράφτηκα και παρακολουθώ το Λύκειο».
Όταν ήρθε η σειρά μου να κάνω ερωτήσεις, στο τέλος, δεν κρατήθηκα: «πες μου σε παρακαλώ, πως σου ήρθε να γραφτείς στο Λύκειο στη Θεσσαλονίκη; Σε βοήθησε κάποια οργάνωση;» «Όχι Μαιτρ. Μόνος μου το σκέφτηκα και έψαξα. Ήθελα να κάνω κάτι για μένα».
Χωρίσαμε στα φανάρια της Κατεχάκη. Του πρότεινα να τον πάω μέχρι τον Σταθμό Λαρίσης με ταξί. Αλλά είχε ακόμη χρόνο και θα περπάταγε λίγο.
Ξαφνικά γύρισε και με κοίταξε. Τα μάτια του ήταν κόκκινα. Από την κούραση, από την ένταση, από τη συγκίνηση. Μου έδωσε το χέρι.
-Μαίτρ…ένα μεγάλο ευχαριστώ σε σένα και την οργάνωσή σου γι’ αυτή τη βοήθεια. Ήταν πολύ σημαντικό για μένα.
– Καλό δρόμο μικρέ!
Μέρες «κοινωνικής αποστασιοποίησης»; Σίγουρα όχι..
(Ήταν ένα καθημερινό επεισόδιο από τη δουλειά της Ομάδας Νομικής Στήριξης του Κέντρου Αλληλεγγύης Αθήνας)
*Μαίτρ: Δικηγόρος για Γαλλόφωνους
Από το Μάιο 2019, το Κέντρο Αλληλεγγύης Αθήνας χρηματοδοτείται από το EEA and Norway Grants, με διαχειριστή της δωρεάς τους HumanRights360 και ΣΟΛ CROWE. Το ΚΑΑ υποστηρίζεται επίσης από τον Δήμο Αθηναίων.