Του Γιώργου Τσιτιρίδη, Υπεύθυνου Προγραμμάτων για τους Ρομά στη Β. Ελλάδα, του SolidarityNow
Ενικός αριθμός Ρομ, πληθυντικός αριθμός Ρομά.
Δηλαδή άνθρωπος, άνθρωποι.
Η 8η Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα των Ρομά, αποτελεί μέρα γιορτής για τους τσιγγάνους όλου του κόσμου σε ανάμνηση του Πρώτου Παγκόσμιου Συνεδρίου τους, που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο στις 8 Απριλίου 1971 και έθεσε τις βάσεις για τη διεκδίκηση δικαιωμάτων από τη διεθνή κοινότητα. Εκεί, αντιπρόσωποι 14 χωρών επέλεξαν το όνομα Ρομ (ενικός του Ρομά), ως το διεθνές όνομα για τους τσιγγάνους. Η λέξη Ρομ είναι συνώνυμη του Ντομ, της λέξης που χρησιμοποιούν οι Ινδοί για το «άνθρωπος».
Επίσης, ίδρυσαν πέντε επιτροπές οι οποίες θα ασχολούνταν με τα κύρια θέματα: εκπαίδευση, στέγαση, γλώσσα, κουλτούρα και πολιτισμός.
Οι Έλληνες Ρομά δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως μειονότητα και αποκαλούνται Έλληνες Τσιγγάνοι. Παρόλα αυτά, η 8η Απριλίου γιορτάζεται όχι για να αναδειχτεί η διαφορετικότητα, αλλά για να προβληθούν τα ζητήματα που απασχολούν τους Ρομά, η ιστορία, η κουλτούρα, ο πολιτισμός, αλλά και η προσφορά τους στην ελληνική κοινωνία. 50 χρόνια μετά το συνέδριο του Λονδίνου βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη χρονική στιγμή που έχει πολλές δυσκολίες, αλλά την ίδια στιγμή και ευκαιρίες για να λυθούν χρόνια προβλήματα που αφορούν τους Ρομά στην Ελλάδα.
Μετά την ανακοίνωση της έναρξης της νέας Εθνικής Στρατηγικής των Ρομά 2021-2030 από τον Γενικό Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Γιώργο Σταμάτη, καλούμαστε να συνδράμουμε όλοι, ώστε να δοθεί ένα τέλος στα στερεότυπα που για χρόνια αναπαράγονται, στην καχυποψία, στο φόβο, στις ανισότητες και να προσπαθήσουμε για την ουσιαστική κοινωνική συμπερίληψη όλων των Ρομά χωρίς διακρίσεις.
Το SolidarityNow μέσα από τα Κέντρα Αλληλεγγύης του σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη έχει προσφέρει τις υπηρεσίες του σε δεκάδες Ρομά που το είχαν ανάγκη. Παράλληλα, μέσα από συνεργασίες με συλλόγους, κέντρα και κοινότητες έχει δώσει το παρών και έχει υλοποιήσει προγράμματα για νέους, γυναίκες και παιδιά Ρομά.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τη συνεργασία του SolidarityNow με το Κέντρο Κοινότητας Κατερίνης και το παράρτημα Ρομά, από τον Δεκέμβριο του 2021. Αρχικά η συνεργασία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των δράσεων του προγράμματος «MAMA: Μεταγεννητική Φροντίδα και Υποστήριξη» και αφορούσε την υλοποίηση δράσεων ενημέρωσης για την παιδική διατροφή, τη γυναικεία υγεία, τη γονεϊκότητα, την εγκυμοσύνη. Στη συνέχεια, και ως αποτέλεσμα της θερμής ανταπόκρισης των ενδιαφερόμενων μερών, εδραιώθηκε μια συνεργασία που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, με παρουσία της ομάδας του SolidarityNow στον οικισμό Ρομά του Πέλεκα.
Επιπρόσθετα, το SolidarityNow συμμετέχει στην Εθνική Σύμπραξη του Roma Civil Monitor 2021-2025 που συντονίζει ο Σύλλογος Γυναικών Ρομά Δενδροποτάμου. Στόχος αυτής της Σύμπραξης είναι η παρακολούθηση της Εθνικής Στρατηγικής και η εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή στρατηγική.
Σε μία περίοδο που τα σύνορα της Ευρώπης ορθώνονται συχνά εχθρικά απέναντι σε ανθρώπους σε ανάγκη, οι Ρομά και οι περιπλανήσεις τους στην ευρωπαϊκή ήπειρο, μας διδάσκουν ότι φραγμοί, συνθήκες και συμβάσεις μπορούν να παρακαμφθούν ή καλύτερα να εξελιχθούν σύμφωνα με τις ανάγκες των ανθρώπων και τις παγκόσμιες κοινωνικές αλλαγές. Η ιδιαίτερη συνθήκη για τους Ρομά, που είναι ένας ιστορικά νομαδικός λαός, είναι ότι καθίσταται πάντα πιο ευάλωτοι σε περιόδους αναταραχών, πολεμικών συρράξεων, προσφυγικών κυμάτων. Για την ακρίβεια, σχεδόν πάντα αποτελούν τα πρώτα θύματα τέτοιων θλιβερών ιστορικών γεγονότων βιώνοντας βασανισμούς και διωγμούς.
Το SolidarityNow στέκεται αρωγός στις προσπάθειες ένταξης των Ρομά στην ελληνική κοινωνία, αλλά και δημιουργεί παρεμβάσεις σε τοπικό επίπεδο, με μακροπρόθεσμο στόχο την αλλαγή στάσης των πληθυσμών υποδοχής και την παρουσίαση τρόπων αρμονικής συνύπαρξης με σεβασμό στη διαφορετικότητα, που μόνο αμοιβαίο όφελος μπορεί να προσφέρει τελικά σε όλα τα μέρη. Άλλωστε, η ιστορία μας διδάσκει και οι παρούσες συνθήκες το επιβεβαιώνουν, ότι οι διαφορές που έχουν ως βάση το διάλογο και την ισότητα είναι αυτές που μας εξελίσσουν τόσο ως άτομα όσο και ως κοινωνίες.