«Εδώ όταν θέλεις να πετύχεις, κι όταν έχεις πολλά ιδέες, οι άνθρωποι σε υποστηρίζουν και σε ενθαρρύνουν. Αντίθετα, στο Κονγκό οι άνθρωποι σε κρατάνε πίσω»

Ο Μόμο είναι 26 χρονών, κατάγεται από το Κονγκό, και είναι πολυτάλαντος. Έχει σπουδάσει Επικοινωνία, είχε δικό του ραπ συγκρότημα, έχει δουλέψει ως γραφίστας, γυρίζει τα δικά του βίντεο, ζωγραφίζει και έχει σχεδιάσει τη δική του σειρά ρούχων. «Ποιος είσαι τελικά;», τον ρωτάμε αυθόρμητα. «Είμαι όλα αυτά», μας απαντάει χαμογελώντας.

Τον Μόμο τον συναντήσαμε στο Κέντρο Αλληλεγγύης Θεσσαλονίκης του SolidarityNow. Άνετος, κάθισε στον καναπέ μαζί μας και χωρίς δισταγμό και αμηχανία μας μίλησε για τα όνειρά του, τους στόχους του, για το παρελθόν του και την ιδιαίτερή του πατρίδα, αλλά και την Ελλάδα. Στη χώρα μας βρίσκεται από τον Απρίλιο του 2017. «Από το Κονγκό έφυγα για πολιτικούς λόγους», μας λέει. Συγκεκριμένα, εργαζόταν ως γραφίστας σε μια διαφημιστική εταιρία, η οποία συνεργαζόταν με την κυβέρνηση. Ο Μόμο είχε αναλάβει να δημιουργήσει μια πολιτική καμπάνια, η οποία θα προωθούσε τη θετική εικόνα της κυβέρνησης. «Έπρεπε να υποκριθώ και να πω ότι τα πάντα είναι εντάξει και τέλεια, και ότι η κυβέρνηση κάνει καλή δουλειά, αλλά την ίδια στιγμή πολλοί άνθρωποι υπέφεραν. Έτσι λοιπόν αποφάσισα να σταματήσω και να φύγω από τη συγκεκριμένη εταιεία», μας εξομολογείται.

Ο Μόμο δεν ήθελε να εγκαταλείψει την προσπάθειά του να αλλάξουν τα πράγματα στη χώρα του. Μαζί με ένα φίλο του αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια οργάνωση-κίνημα, που θα είχε σα στόχο να ενημερώνει τους νέους της χώρας του, ότι μπορούν και έχουν το δικαίωμα να σπουδάσουν και να επιτύχουν στη ζωή τους. «Ήταν πολιτικό αυτό που θέλαμε να κάνουμε. Επειδή όμως δούλευα για την κυβέρνηση, ήξεραν ποιος είμαι, και αυτό θα μου δημιουργούσε προβλήματα, για αυτό και έφυγα από τον Κονγκό», μας εξηγεί.

Ο Μόμο έχει σπουδάσει Επικοινωνία, αλλά λόγω της κατάστασης στη χώρα του δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει τις σπουδές του. «Επέλεξα το συγκεκριμένο τμήμα για να γίνω δημοσιογράφος», μας λέει. Πριν τις σπουδές του, μαζί με έναν φίλο του, είχαν το δικό τους ραπ συγκρότημα. «Ήμουν πολύ παθιασμένος με τη μουσική και ιδιαίτερα με τη ραπ», τονίζει. Ο Μόμο τραγουδούσε και έφτιαχνε τα βίντεο του συγκροτήματος και ο φίλος του έγραφε τη μουσική. «Μέσα από τις ρίμες μας, θέλαμε να εκφράσουμε τις κοινωνικές δυσκολίες που επικρατούν στην Αφρική και στο Κονγκό». Όπως μας λέει, στο Κονγκό δεν υπήρχαν δισκογραφικές εταιρίες και εταιρίες παραγωγής, «και έτσι αποφασίσαμε να κάνουμε μουσική για εμάς».

Η συζήτηση για το παρελθόν, επαναφέρει το συναίσθημα της νοσταλγίας στη συζήτησή μας. «Μου λείπουν πολλά πράγματα από το Κονγκό. Θα ήθελα να επιστρέψω, αλλά δεν είναι εφικτό προς το παρόν», επισημαίνει.

Ο Μόμο είναι αυτοδίδακτος γραφίστας, και video maker, έχει πολλά ταλέντα και πολλές ιδέες. Οι δεξιότητές του αυτές σε συνδυασμό με την προσωπικότητά του, του είχαν δώσει την ευκαιρία να έχει μια καλή δουλειά, και να κάνει παράλληλα τα πράγματα που αγαπά. «Εγώ ήμουν τυχερός, θα μπορούσα να βοηθήσω άλλους ανθρώπους, που δεν ήταν τυχεροί όπως εγώ, θα μπορούσα να βοηθήσω τους νέους». Υπάρχει ένα πολιτιστικό χάσμα, ανάμεσα στην Ελλάδα και τον Κονγκό, όσον αφορά στον τρόπο προσέγγισης της επιτυχίας, μας αναφέρει. «Εδώ όταν θέλεις να επιτύχεις, και όταν έχεις πολλά ιδέες, οι άνθρωποι σε υποστηρίζουν και σε ενθαρρύνουν. Αντίθετα, στο Κονγκό οι άνθρωποι σε κρατάνε πίσω. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα για να καταλάβετε. Στη δουλειά μου ήμουν πολύ πιο δημιουργικός και παραγωγικός από το αφεντικό μου. Ήμουν ένα σημαντικό κεφάλαιο για την εταιρία. Αν όμως επιθυμούσα να πάω σε άλλη εταιρία, το αφεντικό μου θα προτιμούσε να με συλλάβει η κυβέρνηση παρά να πάω σε άλλο γραφείο», μας εξηγεί.

Ο Μόμο για ένα χρόνο ζούσε στο χώρο φιλοξενίας στη Βόλβη, ο οποίος βρίσκεται πολλά χιλιόμετρα μακριά από τη Θεσσαλονίκη. Ως άνθρωπος με πολλά ενδιαφέροντα και ιδέες, δεν μπορούσε να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα άπραγος. Προσπαθώντας να βρει διέξοδο στις καλλιτεχνικές του ανησυχίες, ξεκίνησε να κατασκευάζει πράγματα και να ζωγραφίζει. Στο παρελθόν, ο πατέρας του στο χωριό της φυλής τους, δημιουργούσε μάσκες από ξύλο και διάφορα άλλα γλυπτά. Ο Μόμο κληρονόμησε το χάρισμα του πατέρα του. Όταν ήταν μικρός ζωγράφιζε, αλλά όταν άρχισε να δουλεύει χρησιμοποιούσε μόνο τον υπολογιστή του. Στη Βόλβη, μην έχοντας υπολογιστή, παρά μόνο ένα μικρό σημειωματάριο και ένα μολύβι ξεκίνησε, πάλι να κάνει σκίτσα, όπως παλιά. Δημιούργησε τα πορτραίτα των φίλων του, όπως του Μόρια, έκανε το λογότυπο του φόρουμ Umoja, που δημιούργησε η Κονγκολέζικη κοινότητα της Βόλβης και ενθυμούμενος την τέχνη του πατέρα του έκανε τις μάσκες της φυλής του. «Η ζωγραφική είναι ένας τρόπος έκφρασης για εμένα. Όταν έχω μια ιδέα, νιώθω μέσα μου μια έντονη ανάγκη να την αποτυπώσω», επισημαίνει ο Μόμο. Η ζωή του, οι εμπειρίες που έχει ζήσει αποτελούν την πηγή της έμπνευσής του. Όση ώρα μάς δείχνει τα σχέδιά του, διακρίνουμε έναν πίνακα που απεικονίζει τα σύμβολα Ctrl και Z. «Αν είχαμε τη δυνατότητα να πατήσουμε Ctrl και Z στην πραγματική ζωή, ίσως μπορούσαμε να διαγράψουμε όλες τις κακές στιγμές της ζωής μας και να κρατούσαμε μόνο τις καλές», μας εξηγεί.

Ο Μόμο τον τελευταίο μήνα ζει στη Θεσσαλονίκη. Η ζωή του έχει αλλάξει ριζικά. Όπως μας λέει χαρακτηριστικά, εδώ αισθάνεται ελεύθερος καθώς μπορεί να πάει όπου θέλει, μπορεί να γνωρίσει και να συνομιλήσει με άλλους ανθρώπους, «ένας νέος κόσμος μού έχει ανοιχτεί, γεμάτος ιδέες». Στόχος του τώρα είναι βρει μια δουλειά και να καταφέρει να ολοκληρώσει τις σπουδές του. «Έχω πολλά όνειρα. Έχω πολλές ιδέες και σχέδια, μπορεί να μην έχω τα μέσα να τα πραγματοποιήσω, αλλά έχω πολλά στο μυαλό μου», μας λέει.

Ο Μόμο θα ήθελε να πάρει το πτυχίο του και να εργαστεί σε μια διαφημιστική εταιρία. Πέρα από αυτό, όνειρό του είναι να δημιουργήσει και τη δική του ανδρική σειρά ρούχων, η οποία θα ονομάζεται Shashengi Concept. «Αυτό το όνομα σημαίνει ο αρχηγός της φυλής», μας ενημερώνει. «Η φυλή από την οποία προέρχομαι, έχει παράδοση στη δημιουργία υφασμάτων. Τα καλύτερα υφάσματα που κατασκευάζονται τα φοράει ο αρχηγός της φυλής», προσθέτει. Αν και δεν έχει σπουδάσει σχέδιο μόδας, θα ήθελε πολύ να ασχοληθεί και με αυτή την τέχνη. Στα παρελθόν όταν πήγαινε σχολείο, σχεδίαζε ρούχα και τα κορίτσια τα έραβαν. Προς το παρόν ο Μόμο συνεχίζει να δημιουργεί, να φτιάχνει βίντεο και να ονειρεύεται τη ζωή του.  

*Ο Μόμο είναι ωφελούμενους του προγράμματος Κέντρα Υποστήριξης Παιδιού και Οικογένειας, το οποίο υλοποιείται από το SolidarityNow με την υποστήριξη της UNICEF και τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τμήμα Ανθρωπιστικής Βοήθειας.

**Ο Διεθνής Οργανισμός Γαλλοφωνίας χρηματοδοτεί την εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας σε αιτούντες άσυλο, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη

***Η Ηλιακτίδα ΑΜΚΕ με χρηματοδότηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες διαχειρίζεται τη Δομή Φιλοξενίας της Βόλβης μέσω του Ι.Α.Τ.Α.Π.