«Είμαι καλλιτέχνης και θα πεθάνω ως καλλιτέχνης»
«Έχω πίσω τη ζωή μου», λέει ο 33χρονος Σάμι που άφησε το Κονγκό για να έρθει στη χώρα μας. Στην Ελλάδα βρίσκεται από το Δεκέμβριο του 2016. Το μακρύ ταξίδι του ξεκίνησε στη Μόρια, στη Λέσβο και ολοκληρώθηκε στη Θεσσαλονίκη. Καθόμαστε στο μικρό σαλόνι, στο Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων του SolidarityNow στη Θεσσαλονίκη. Ο Σάμι βγάζει από το σακίδιό του ένα ντοσιέ στο οποίο έχει φυλαγμένα τα σχέδιά του. Έχει ζωγραφίσει μια γυναίκα από την Αφρική, η οποία φοράει την παραδοσιακή της φορεσιά και μία μάσκα. Μας εξηγεί ότι έκανε αυτά τα σχέδια στην Ελλάδα και πηγή έμπνευσής του ήταν η ιδιαίτερή του πατρίδα, το Κονγκό. «Η Ελληνίδα δασκάλα μου, στη Μόρια, μου έδωσε μαρκαδόρους και σκέφτηκα να κάνω αυτά τα σχέδια», σημειώνει ο Σάμι.
Ο Σάμι σπουδάζει Καλές Τέχνες από τότε που ήταν παιδί. Ξεκίνησε από το νηπιαγωγείο. Στα 12 του παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής και γλυπτικής και μετέπειτα στο Πανεπιστήμιο σπούδασε διακόσμηση εσωτερικών χώρων. Όταν αποφοίτησε δημιούργησε τη δική του μικρή εταιρία. Μας δείχνει φωτογραφίες από τη δουλειά του. «Μου λείπει πολύ η δουλειά μου. Η δουλειά μου ήταν όλη μου η ζωή. Αυτό είναι το σπίτι μου. Εγώ σχεδίασα τον εσωτερικό χώρο. Έχασα όλες μου τις φωτογραφίες και τη δουλειά μου», μας λέει.
Ο Σάμι είναι παντρεμένος με μια πολύ όμορφη γυναίκα και έχει και δυο παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Μας δείχνει φωτογραφίες τους. Μοιάζουν πολύ ευτυχισμένοι μαζί. Αλλά αυτές οι εικόνες ανήκουν στο παρελθόν. Τα τελευταία δύο χρόνια ο Σάμι ζει μακριά από την οικογένειά του. «Έχασα τα πάντα. Έχασα την οικογένειά μου. Όταν ήρθα στη Βόλβη, προσπάθησα να αντιμετωπίσω τη νέα πραγματικότητα. Δεν μπορούσα να αλλάξω την υπάρχουσα κατάσταση. Έτσι την αποδέχτηκα», σημειώνει.
Ο χώρος φιλοξενίας της Βόλβης βρίσκεται 50 χιλιόμετρα μακριά από τη Θεσσαλονίκη. Η διαβίωση σε μια απομακρυσμένη περιοχή, μπορεί να προκαλέσει αισθήματα απομόνωσης. «Η ζωή στη Βόλβη ήταν δύσκολη. Ήμουν πολύ αγχωμένος. Ήθελα να δουλέψω αλλά δεν μπορούσα να το κάνω» επισημαίνει. Κάποιοι άνθρωποι ανακάλυψαν το ταλέντο του στη ζωγραφική και τον ενθάρρυναν να δημιουργήσει μερικά έργα τέχνης. Εκείνοι επέμειναν πολύ κι έτσι ο Σάμι, προκειμένου να τον αφήσουν ήσυχο, ζωγράφισε τρία έργα. Όλοι ενθουσιάστηκαν με το ταλέντο του. Η θετική αποδοχή των έργων του, του έδωσε το κίνητρο και το κουράγιο να συνεχίσει να παράγει περισσότερη τέχνη. «Όταν δεν αισθάνομαι καλά, η τέχνη με βοηθάει», σημειώνει. «Πώς νιώθεις όταν ζωγραφίζεις;», τον ρωτάμε. «Όταν ζωγραφίζω νιώθω έμπνευση. Εξαφανίζομαι. Δεν είμαι πλέον εδώ. Το μυαλό μου είναι στον πίνακα. Βιώνω την όλη διαδικασία ως εξωτερικός παρατηρητής. Όταν ζωγραφίζω δεν είμαι παρών. Όταν ολοκληρώνω το έργο μου, επιστρέφω και βλέπω το αποτέλεσμα. Μετά από δύο ή τρεις μέρες βλέπω τους πίνακές μου και αναρωτιέμαι εάν τους ζωγράφισα εγώ ή κάποιος άλλος», λέει.
Τους τελευταίους μήνες ο Σάμι μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη. Η ζωή του άλλαξε πολύ. Στο μεταξύ πήρε άσυλο στην Ελλάδα και έτσι αποφάσισε να παρακολουθήσει μαθήματα ελληνικών και αγγλικών για να μπορέσει να επικοινωνεί καλύτερα με την τοπική κοινότητα. «Έχω αρχίσει να καταλαβαίνω πώς λειτουργεί η ελληνική κοινωνία. Πρέπει να κάνω μια προσπάθεια να ενσωματωθώ», σημειώνει. Ο Σάμι δεν ήξερε πολλά πράγματα για την Ελλάδα. Ξεκίνησε να την ανακαλύπτει όταν ήρθε εδώ. Τώρα ο στόχος του είναι να μοιραστεί με τους Έλληνες κάτι από τον εαυτό του. «Έφτασα εδώ και έμαθα πολλά για τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική ιστορία. Θέλω να δείξω στους Έλληνες ότι και εμείς έχουμε πολιτισμό και ιστορία και θέλω να το κάνω αυτό μέσω της τέχνης μου. Θέλω να δώσω κάτι πίσω στην Ελλάδα», μας λέει.
«Είμαι καλλιτέχνης και θα πεθάνω ως καλλιτέχνης», τονίζει ο Σάμι.
Τον ρωτάμε πώς φαντάζεται τη ζωή του στην Ελλάδα. «Βλέπω τον εαυτό μου, ως έναν καλό άνθρωπο. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι θα εκτιμήσουν την τέχνη μου, γιατί θέλω να τους δώσω κάτι. Γνωρίζω ότι μπορώ να κάνω πράγματα, μεγάλα πράγματα. Παρόλα αυτά χρειάζομαι ευκαιρίες για να εκφράσω τον εαυτό μου», μας απαντάει.
Αυτή την περίοδο ο Σάμι ψάχνει για δουλειά. Χρειάζεται χρήματα για να μπορέσει να βοηθήσει την οικογένειά του να έρθουν στην Ελλάδα. Ανησυχεί πολύ για αυτούς. «Από τότε που δεν είμαι σπίτι, στο Κονγκό, η ζωή είναι δύσκολη για αυτούς. Είμαι υπεύθυνος για τις ζωές τους και δε θέλω να πονάνε. Δε θα συγχωρήσω ποτέ τον εαυτό μου, αν μάθω ότι υποφέρουν εξαιτίας μου. Γι’ αυτό κάνω ό,τι κάνω εδώ τώρα. Εύχομαι να έρθουν να ζήσουν εδώ μαζί μου».
*Ο Σάμι είναι ωφελούμενος του προγράμματος «Κέντρα Υποστήριξης Παιδιού και Οικογένειας» το οποίο υλοποιείται από το SolidarityNow με την υποστήριξη της UNICEF και τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τμήμα Ανθρωπιστικής Βοήθειας.
**Ο Διεθνής Οργανισμός Γαλλοφωνίας χρηματοδοτεί την εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας σε αιτούντες άσυλο, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη
***Η Ηλιακτίδα ΑΜΚΕ με χρηματοδότηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες διαχειρίζεται τη Δομή Φιλοξενίας της Βόλβης μέσω του Ι.Α.Τ.Α.Π.