Το νομοσχέδιο «Βελτίωση Μεταναστευτικής Νομοθεσίας, τροποποίηση διατάξεων των νόμων 4636/2019 (A’ 169), 4375/2016 (A’ 51), 4251/2014 (Α’ 80) και άλλες διατάξεις.» επιδιώκει σύμφωνα με την αιτιολογική του έκθεση «τη βελτίωση των διαδικασιών για την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής διεθνούς προστασίας». Η τροποποίηση προτείνεται ύστερα από μόλις 3,5 μήνες ισχύος του Νόμου 4636/2019 Περί Διεθνούς Προστασίας, γεγονός που δημιουργεί κάποια εύλογα ερωτήματα και ανησυχίες, όχι μόνο λόγω του σύντομου χρονικού διαστήματος εφαρμογής των πρόσφατων διατάξεων αλλά και εξαιτίας κάποιων εκ των προτεινόμενων αλλαγών, οι οποίες θεωρούμε πως δεν κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Δεδομένων των παραπάνω, το SolidarityNow κατέθεσε τις παρατηρήσεις και προτάσεις του στη δημόσια διαβούλευση για το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Συνοπτικά τα σχόλια μας εστιάζουν στις σχεδιαζόμενες αλλαγές που αφορούν στα εξής:
- Η πλήρης καταγραφή ενός αιτήματος ασύλου μπορεί να ανατεθεί πλέον και στην Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης, ενώ μέχρι σήμερα ανήκει αποκλειστικά στην Υπηρεσία Ασύλου.
- Τα θέματα των ασυνόδευτων ανηλίκων ανατίθενται στην Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, η οποία συνεργάζεται με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης ή/και άλλες αρχές.
- Δίνεται η δυνατότητα στην Υπηρεσία Ασύλου να παραλείπει την προσωπική συνέντευξη, σε περίπτωση που ο αιτών μιλά άλλη γλώσσα από την επίσημη της χώρας καταγωγής και δεν υπάρχει διαθέσιμη διερμηνεία.
- Ως προς την υποχρέωση παροχής δωρεάν νομικής βοήθειας σε δεύτερο βαθμό, επαφίεται στον πρόεδρο της δευτεροβάθμιας επιτροπής να εγκρίνει την αίτηση παροχής νομικής βοήθειας εκ μέρους του ενδιαφερόμενου, εφόσον πιθανολογεί το βάσιμο του αιτήματος.
- Ένα αίτημα ασύλου μπορεί να απορριφθεί ως προδήλως αβάσιμο, πριν εξεταστεί επί της ουσίας, αν κριθεί ότι ο αιτών έχει εισέλθει στη χώρα για οικονομικούς λόγους ή για να αποφύγει γενική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
- Γενικεύεται το μέτρο της κράτησης προς απέλαση, ενώ καταργείται η προηγούμενη υποχρέωση των αστυνομικών αρχών να εξετάζουν την επιβολή λιγότερο επαχθών μέτρων, όπως προβλέπει η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία, δίνοντάς τους τη διακριτική τους ευχέρεια προς τούτο.
- Παύει η υποχρέωση αυτοπρόσωπης παρουσίας των αιτούντων στη δευτεροβάθμια διαδικασία, αν μένουν σε προσφυγικές δομές ή βρίσκονται εκτός Αττικής.
- Δίνεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής καταγραφής και ανανέωσης του δελτίου ασύλου όπως και ηλεκτρονικής επίδοσης των θετικών αποφάσεων ασύλου ή ηλεκτρονικής ειδοποίησης για τυχόν απορριπτική απόφαση.
- Προβλέπονται νέες μικρότερες προθεσμίες έκδοσης απόφασης στον δεύτερο βαθμό: απόφαση μέσα σε 30 ημέρες (από 90) στην κανονική διαδικασία, σε 20 ημέρες (από 40) στην ταχύρρυθμη διαδικασία συνόρων, σε 10 ημέρες (από 20) για αίτημα κρατούμενου, σε 20 ημέρες (από 30) ημέρες ως προς το αν κρίνεται παραδεκτό ή απαράδεκτο το αίτημα.
- Καταργείται η δυνατότητα αναπομπής μιας υπόθεσης στον πρώτο βαθμό. Σε περίπτωση που κριθεί αναγκαία η προσωπική συνέντευξη που έχει τυχόν παραλειφθεί, θα διεξάγεται από τις δευτεροβάθμιες Επιτροπές.
Δείτε συγκεντρωμένες όλες τις παρατηρήσεις του SolidarityNow για τις διατάξεις του Σχεδίου Νόμου εδώ