Για ακόμα μια χρονιά οι φορείς και οργανώσεις που υπογράφουμε την επιστολή βρισκόμαστε στην εξαιρετικά δυσάρεστη θέση να τονίσουμε την ανησυχία μας για την κανονικοποίηση της ακροδεξιάς ρητορικής στην Ευρώπη. Δυστυχώς αυτή η πραγματικότητα ενισχύεται από την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ όπου ο ρατσιστικός, ομοφοβικός, μισογυνικός και γενικότερα μισαλλόδοξος λόγος είναι κεντρικό στοιχείο της εφαρμοζόμενης πολιτικής της νέας αμερικανικής διοίκησης, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την κατάργηση των πολιτικών για την ποικιλομορφία, την ισότητας και της συμπερίληψης (DEI).

Η νέα αυτή πραγματικότητα έχει επηρεάσει και την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) με το αποκαλούμενο Τραμπ effect να οδηγεί κυβερνήσεις κρατών μελών της ΕΕ να εκφράζουν θέσεις που μέχρι πριν έμοιαζαν αδιανόητες.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και οι εθνικές πολιτικές εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι η ΕΕ είναι σε μια επικίνδυνη καμπή και δεν βλέπουμε ανάλογη πολιτική και θεσμική αντίδραση από τα όργανα της ΕΕ με τις θεμελιώδεις αρχές της Ένωσης να βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο.

Η νέα γεωπολιτική πραγματικότητα συμβάλει στην άνοδο του εθνικισμού και της  μισαλλοδοξίας. Οι θεωρίες της πολιτισμικής υπεροχής, αντικατάστασης πληθυσμού, ο απομονωτισμός, η ξενοφοβία, ο αντισημιτισμός, η ισλαμοφοβία, ο αντιτσιγγανισμός, ο ρατσισμός, ο σεξισμός, η ομοφοβία, η τρανσφοβία, ο μισαναπηρισμός, ο μισογυνισμός, η διάχυτη μνησικακία, ο ιστορικός αναθεωρητισμός, τείνουν να γίνουν η νέα κανονικότητα.

Το 2024 ήταν μια χρονιά όπου οι πόλεμοι και οι ένοπλες συγκρούσεις ήταν οι περισσότερες από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο αριθμός των εκτοπισμένων παγκοσμίως ξεπέρασε τα 120 εκατομμύρια ανθρώπους.

Η απάντηση σε αυτό είναι πιο περιοριστικές πολιτικές για το άσυλο, περισσότερα χρήματα για εξοπλισμούς και μια ρητορική γεμάτη μίσος για τα θύματα των πολέμων.

Οι κυβερνήσεις παγκοσμίως αντιμετωπίζουν τη μετανάστευση ως απειλή, εστιάζοντας αποκλειστικά στην αποτροπή της αντί να την αναγνωρίζουν ως ένα φυσικό και διαχρονικό κοινωνικό φαινόμενο. Αντί για πολιτικές ένταξης και προστασίας, έχει επικρατήσει η ποινικοποίηση της μετανάστευσης και η μετατροπή της σε ζήτημα ασφάλειας. Δισεκατομμύρια ευρώ διοχετεύονται στην κατασκευή τειχών, στην ανάπτυξη στρατιωτικών υποδομών και στη χρήση προηγμένων τεχνολογιών παρακολούθησης, ενώ παράλληλα οι κυβερνήσεις καταστέλλουν και στοχοποιούν τις οργανώσεις, τις ομάδες και τους ανθρώπους που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των μεταναστών και προσφύγων.

Η συνεχιζόμενη και εντεινόμενη ρητορική μίσους εναντίον κάθε τι διαφορετικού και γενικότερα άλλου, αναδεικνύει την ανάγκη η ΕΕ, ένωση αρχών και αξιών να λάβει περισσότερες πρωτοβουλίες ώστε να αντισταθεί στην ακροδεξιά ρητορική.

Σε σχέση με την Ελλάδα επαναλαμβάνουμε τις ανησυχίες μας για τα ζητήματα Κράτους Δικαίου υπενθυμίζοντας ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν επανειλημμένα παρουσιάσει προτάσεις για τη βελτίωση της κατάστασης στη χώρα σε τομείς όπως τις διακρίσεις σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+, των Ρομά και άλλων μειονοτήτων, την ενδοοικογενειακή βία και την αστυνομική βία. Υπενθυμίζουμε την ανάγκη κατάρτισης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας για την Ελλάδα, μιας και το προηγούμενο έχει λήξει εδώ και 2 χρόνια, που θα στοχεύει στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού εθνικού συστήματος υποστήριξης και προστασίας των ατόμων που βιώνουν διακρίσεις και ρατσιστική βία.

Ταυτόχρονα η ελληνική δικαιοσύνη αδυνατεί συστηματικά να ελέγξει την εκτελεστική εξουσία για παράνομες πράξεις και περιστατικά αυθαιρεσίας που σχετίζονται και με ρατσιστικές συμπεριφορές και να αποδώσει ευθύνες για ποινικά αδικήματα που διαπράττονται από κρατικά όργανα. Τον Ιανουάριο του 2025 η Ελλάδα καταδικάστηκε για πρώτη φορά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) στην εμβληματική απόφαση A.R.E. κατά Ελλάδας για επαναπροώθηση, δικαιώνοντας τις οργανώσεις, οι οποίες για χρόνια καλούσαν τις αρχές της ΕΕ να παρέμβουν ώστε να μπει τέλος σε αυτή τη «συστηματική πρακτική» η οποία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Αναποτελεσματική παραμένει η δικαιοσύνη και στον έλεγχο της αστυνομικής βίας, με νέα καταδίκη από το ΕΔΔΑ στην πρόσφατη απόφαση Παναγιωτόπουλος κατά Ελλάδας. Το Δικαστήριο καταδίκασε τη χώρα, σε αντίθεση με τη συστηματική αρχειοθέτηση αυτών των καταγγελιών από τις εθνικές αρχές λόγω έλλειψης «επαρκών ενδείξεων».

Τα ζητήματα των διακρίσεων εναντίον ευάλωτων ομάδων στην Ελλάδα δυστυχώς συνεχίζουν να είναι επίκαιρα και αποτελούν σταθερά μέρος της ευρύτερης συζήτησης για το προβληματικό Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα. Ζητάμε από τις ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές να αναλάβουν πρωτοβουλίες με κάθε πρόσφορο τρόπο ώστε να υπάρξει πραγματική αλλαγή στα ζητήματα ρατσισμού και διακρίσεων.

Η μάχη κατά των διακρίσεων και του ρατσισμού στην Ελλάδα και την Ευρώπη είναι μια μάχη επίκαιρη που μπορεί να κερδηθεί. Μια μάχη που πρέπει να κερδηθεί.

Συνυπογράφουν οι παρακάτω οργανώσεις & κοινότητες της Κοινωνίας των Πολιτών από την Ελλάδα και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες:

1. Αιθιοπικό Κοινωνικό – Πολιτιστικό Κέντρο “Αιθίοψ” – Cultural Centre Ethiops
2. Αλληλεγγύη Λέσβου ΑΜΚΕ- Lesvos Solidarity
3. ΑΝΤΙΓΟΝΗ – Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για τον Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία
4. ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ (Α.Δ.Π.Α.)
5. ΑΡΣΙΣ Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων – ARSIS Association for the Social Support of Youth
6. Αφγανική κοινότητα Μεταναστών και Προσφύγων στην Ελλάδα – Afghan Migrants and Refugees Community in Greece
7. ΒΑΒΕΛ – Κέντρο Ημέρας Βαβέλ/Συν-ειρμός ΑμΚΕ Κοιν. Αλληλεγγύης – Babel DC Mental Health Unit for Migrants Day Care
8. Δίκτυο για τα δικαιώματα του παιδιού – DDP / Network for children’s rights
9. ΔΙΟΤΙΜΑ Κέντρο για τα έμφυλα δικαιώματα και την ισότητα – DIOTIMA Centre for gender rights and equality
10. Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου-ΕλΕΔΑ – Hellenic League for Human Rights HLHR
11. Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας – Hellenic Antipoverty Network
12. Ελληνικό Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης, ΕΔΓΕ, European Network of Women–Greece, (ENOWGreece)
13. Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες – Greek Council for Refugees
14. Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών – Greek Forum of Migrants
15. Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων – Greek forum of Refugees
16. Ενωμένη Ουκρανική Διασπορά – Ukrainian Diaspora Union
17. Ένωση Ουκρανών Γυναικών – Ukrainian Women in Greece / Українки в Греції
18. Ίριδα-Κέντρο Γυναικών – Irida Women’s Center
19. Κοινωνική Παρέμβαση Δυτικά
20. Πολιτιστικό Κέντρο Αφρικανικής Τέχνης και Πολιτισμών ΑΝΑΣΑ – Anasa Cultural Centre
21. ΣΗΜΕΙΟ για τη μελέτη και την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς – SIMEIO researching and confronting the far right
22. Σύλλογος Νιγηριανών Γυναικών Ελλάδας – Nigerian Women Organization of Greece
23. Σχεδία Κέντρο Παιδαγωγικής και Καλλιτεχνικής Επιμόρφωσης
24. Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών ΣΥΔ – Transgender Association in Greece SYD
25. Χάρτα της Ειδομένης – Charter of Idomeni
26. AMKE SYMPLEXIS
27. ART AND ACTION NETWORK GREECE – Δίκτυο Τέχνης και Δράσης
28. Athens Pride – Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Αθήνας
29. Changemakers Lab
30. Cosmos of Culture/ Κοσμο-πολιτισμός
31. Defence for children – Greece DCI
32. El sistema Greece
33. Generation 2.0 for Rights, Equality & Diversity
34. Golden Dawn Watch
35. HIAS Greece
36. HumanRights360
37. I HAVE RIGHTS. Samos
38. INTER ALIA
39. INTERSOS Hellas
40. Jesuit Refugee Service Greece (JRS)
41. Legal Centre Lesvos
42. Lighthouse Relief
43. MOBILE INFO TEAM
44. PRAKSIS
45. SCI Hellas
46. Solidarity ΝΟW
47. United African Women Organization – Ένωση Αφρικανών Γυναικών
48. Velos youth center
49. We Need Books

Προς:

Πρωθυπουργό Ελληνικής Δημοκρατίας

Υπουργό Εξωτερικών

Κοινοποίηση:

Υφυπουργοί Εξωτερικών

Υπηρεσιακή Γενική Γραμματέας Υπουργείου Εξωτερικών Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Υπουργοί Επικρατείας

Υφυπουργοί στον Πρωθυπουργό

Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Γενικός Γραμματέας Πρωθυπουργού

Ψήφισμα 

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ, Αξιότιμοι/ες κύριοι/ες, Υπουργοί,

Δια του παρόντος ψηφίσματος οι υπογράφουσες οργανώσεις παιδικής προστασίας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και οι οποίες προωθούν και προασπίζονται τα δικαιώματα του παιδιού, παρέχοντας υπηρεσίες και δράσεις σε παιδιά στην ελληνική επικράτεια, καλούμε την πολιτική ηγεσία και δη τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Εξωτερικών μέσω των αρμόδιων τμημάτων να εξετάσουν το αίτημα μας για έναρξη των διαδικασιών υπογραφής και κύρωσης του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Ν. 2101/1992 – ΦΕΚ Α 192/2.12.1992) για τις διαδικασίες επικοινωνίας.

Το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού για τις διαδικασίες επικοινωνίας – Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure, γνωστό ευρέως ως OPIC, εγκρίθηκε στην εξηκοστή έκτη σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών με το ψήφισμα 66/138 της 19ης Δεκεμβρίου 2011, άνοιξε προς υπογραφή στη Γενεύη της Ελβετίας στις 28 Φεβρουαρίου 2012 και έχει τεθεί σε ισχύ ήδη από τις 14 Απριλίου 2014.

Το OPIC έχει κυρωθεί ήδη από 52 χώρες, αναγνωρισμένα Κράτη – Μέλη του Ο.Η.Ε, ενώ 15 ακόμα έχουν προχωρήσει στην υπογραφή του. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η πλειονότητα των Κρατών – Μελών που έχουν κυρώσει το OPIC βρίσκονται στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα 25 χώρες στην Ευρώπη έχουν κυρώσει το OPIC, 15 εκ των οποίων αποτελούν Κράτη – Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως είναι γνωστό, πέραν της κύρωσης της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η Ελλάδα έχει προχωρήσει στην κύρωση τόσο του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου για την ανάμιξη παιδιών σε ένοπλη σύρραξη με το Νόμο 3080/2002 (ΦΕΚ Α’ 312), όσο και του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου για την εμπορία παιδιών, την παιδική πορνεία και παιδική πορνογραφία με το Νόμο 3625/2007 (ΦΕΚ Α’ 290). Ωστόσο, ακόμα η Ελλάδα δεν έχει εκκινήσει καμία διαδικασία για την υπογραφή και κύρωση του OPIC προκειμένου να εξασφαλισθεί η εις ολόκληρον προστασία που παρέχεται από τη Διεθνή Σύμβαση και τα Προαιρετικά Πρωτόκολλα αυτής, σε αντίθεση με την πλειοψηφία τόσο των Κρατών – Μελών της ΕΕ, όσο και των χωρών που βρίσκονται στην Ευρώπη. Κατά τον τρόπο αυτό, τα παιδιά που διαβιούν στην Ελλάδα, στερούνται τη δυνατότητα αναφοράς και προσφυγής στην Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού («Επιτροπή») σε περίπτωση που κάποια παραβίαση των δικαιωμάτων τους λαμβάνει χώρα.

Παράλληλα, η Επιτροπή στις πιο πρόσφατες καταληκτικές παρατηρήσεις που απέστειλε στις 28 Ιουνίου 2022, στο πλαίσιο του περιοδικού ελέγχου για την εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Ελλάδα, στην ενότητα L (παρ. 46 ) συστήνει την κύρωση και υπογραφή του OPIC, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η εκπλήρωση των δικαιωμάτων των παιδιών. Αντίστοιχη σύσταση είχε επισημανθεί και στις προηγούμενες καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής στην ενότητα H (παρ. 74), που είχαν αποσταλεί στις 13 Αυγούστου 2012, στο πλαίσιο του περιοδικού ελέγχου για την εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Ελλάδα.

Περαιτέρω, η Ελλάδα την περίοδο 2025-2026 θα έχει παρουσία ως μη-μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και όπως έχει δηλώσει μια από τις προτεραιότητές της αποτελεί η εστίαση τόσο στην πρόληψη, όσο και στην αποκατάσταση μέσω της αποτελεσματικής λειτουργίας φιλικών προς τα παιδιά δικαστικών και μη μηχανισμών, καθώς και η προώθηση ενεργών και ισχυρών συνεργειών με διεθνείς εταίρους που λαμβάνουν υπόψη και δίνουν φωνή στις πραγματικές ανάγκες των παιδιών.

Από τη φύση του το OPIC όχι μόνο αποτελεί ελεγκτικό μηχανισμό σε περιπτώσεις παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών, αλλά και δίνει πραγματικά φωνή στα ίδια τα παιδιά για να εκφράσουν τις ανάγκες και τα αιτήματά τους και εν τέλει να εξασκήσουν τα δικαιώματα τους, ιδίως όταν αυτά παραβιάζονται. Μέσω της νομολογίας της Επιτροπής, τα Κράτη – Μέλη που έχουν κυρώσει το OPIC εξελίσσονται στην προάσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού και λειτουργούν με τον τρόπο αυτό ως πρωτοπόρα στην παιδική προστασία. Εξάλλου, όλο και περισσότερο γίνεται αντιληπτό ότι η διασφάλιση της προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών συμβάλλει στην προστασία του συλλογικού δημόσιου συμφέροντος καθώς και της κοινωνικής συνοχής. Ως εκ τούτου, η κύρωση του OPIC στο πλαίσιο της παρουσίας της Ελλάδας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα δείξει την έμπρακτη υποστήριξη στα δικαιώματα του παιδιού και θα διασφαλίσει ότι τα παιδιά αποτελούν προτεραιότητα για την Ελληνική Πολιτεία.

Αναγνωρίζοντας το έργο που ήδη έχει συντελέσει η Ελλάδα, κυρίως με την υιοθέτηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα ενιαίο, ολιστικό, συμπεριληπτικό και σταθερό εθνικό σύστημα παιδικής προστασίας, χωρίς κενά και με κατακερματισμένη νομοθεσία, στο οποίο, σημαίνοντα ρόλο θα έχει και η συμμετοχή των ίδιων των παιδιών, η οποία έως τώρα παραμένει ελάχιστη. Η θέση αυτή αντανακλάται εκτός από τις καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής, τόσο στη Στρατηγική της ΕΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού και την Ευρωπαϊκή Εγγύηση, όσο και στη Στρατηγική του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (2022-2027). Συνεπώς, η κύρωση του OPIC θα συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία ενός συστήματος παιδικής προστασίας που θα εκφράζεται από τα ίδια τα παιδιά και θα λειτουργεί για την διασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντός τους.

Ενόψει των ανωτέρω, προκειμένου η Ελλάδα να εναρμονιστεί με τις διεθνείς δεσμεύσεις της, ακολουθώντας τις συστάσεις της Επιτροπής και με τη βεβαιότητα ότι αποτελεί ένα Κράτος στο οποίο τα παιδιά αποτελούν προτεραιότητα και ότι η διασφάλιση των δικαιωμάτων τους και η προστασία τους είναι το βασικό μέλημα της Ελληνικής Κυβέρνησης, οι κάτωθι υπογράφουσες οργανώσεις δηλώνουμε την επιθυμία μας να συμβάλλουμε με όποιον τρόπο μας ζητηθεί για την έναρξη των διαδικασιών κύρωσης του OPIC.

Με την εμπειρία και την παρουσία μας στο χώρο της παιδικής προστασίας και της προάσπισης των δικαιωμάτων του παιδιού, θα είμαστε αρωγοί σε κάθε ενέργεια της Πολιτείας που θα συμβάλλει στην διασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντος των παιδιών στην Ελλάδα και ως εκ τούτου καλούμε επιτακτικά την Ελληνική Κυβέρνηση να προχωρήσει με την κύρωση του OPIC.

Με εκτίμηση,

Οι υπογράφοντες φορείς προάσπισης δικαιωμάτων του παιδιού:

Άγγελοι της Χαράς ΑΜΚΕ

ΑΝΤΙΓΟΝΗ – Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία

ΑΡΣΙΣ-Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων

Ασφαλή Ξένοιαστα Παιδιά Τώρα – ΑΞΕΠΤ

ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Ελλάδος

Διεθνής Κοινωνική Υπηρεσία

Δίκτυο Αναδόχων Γονέων και Εθελοντών για την κοινωνική προστασία των ανηλίκων

Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου / Hellenic League for HumanRights

Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες

Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών

Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων

“Ένα Παιδί – Ένας Κόσμος” Π. Λυκουρέζος ΑΜΚΕ

Εξέλιξη Ζωής

Επιτροπή για το Οικογενειακό Δίκαιο και τη Συναινετική Συνεπιμέλεια

ΕΡΓΩ ΜΚΟ (ERGO Academy)

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (ΕΠΑΨΥ)

Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών / Πόρτα Ανοιχτή

Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής Π. Σακελλαρόπουλος

ΖΕΥΞΙΣ ΜΚΟ

ΗΛΙΑΚΤΙΔΑ ΑΜΚΕ

Κέντρο Ερευνών Ρίζες

ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ

Κέντρο Στήριξης Οικογενείας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών

Κιβωτός του Κόσμου

ΜΕΤΑδραση

Οικογένειες Ουράνιο Τόξο

Οργάνωση Γη

Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδος

Πανελλήνιος Σύλλογος Προσαρμοσμένων Δραστηριοτήτων ΑΛΜΑ

Πολύχρωμο Σχολείο – Rainbow School

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΡΙΜΝΗΣΑΝΗΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΝΕΩΝ/Society for the Care of Minors and Youth

Συνύπαρξις – Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων

Σχεδία -Κέντρο Παιδαγωγικής και Καλλιτεχνικής Επιμόρφωσης

Σωματείο «Αντιμετώπιση Παιδικού Τραύματος»

ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΩ

Χ.Ε.Ν. Αθηνών

Ως Αιδώ Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία

ActionAid Ελλάς

Better Days Greece

Changemakers Lab

Cool Crips ΑΜΚΕ

Defence for Children International Greece (DCI Greece)

ELIX

Equal Rights Beyond Borders

Equal Society – Κοινωνία Ίσων Ευκαιριών

FENIX humanitarian legal aid

Generation 0 for Rights, Equality and Diversity

HIAS Greece

INTERSOS Hellas

International Rescue Committee Hellas

PRAKSIS

Refugee Support Aegean (RSA)

Safe Passage International AMKE

SolidarityNow

TANDEM Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία

Terre des hommes Hellas – Γη των ανθρώπων

Την 13η Ιουνίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρώπης εξέδωσαν την υπ’ αριθμόν 2024/1712 Οδηγία προς τα κράτη-μέλη, η οποία αφορά την καταπολέμηση του φαινομένου της εμπορίας ανθρώπων. Η εν λόγω Οδηγία τροποποιεί την προγενέστερη, 2011/36 η οποία έχει ήδη εισαχθεί στην ελληνική έννομη τάξη με τον Ν. 4198/2013 – ΦΕΚ Α 215/11.10.2013.

Με τις τροποποιήσεις που εισάγονται, επικαιροποιείται η ήδη ισχύουσα νομοθεσία και παρέχονται περισσότερα εργαλεία στις δημόσιες αρχές για τη διασφάλιση καλύτερης βοήθειας και υποστήριξης στα θύματα εμπορίας, και για τη διερεύνηση και τη δίωξη νέων μορφών εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένων των μορφών που λαμβάνουν χώρα στο διαδίκτυο.

Ειδικότερα, κάποιες από τις εν λόγω τροποποιήσεις περιλαμβάνουν: 

1. Αναφορικά με τις μορφές εκμετάλλευσης οι οποίες αναγνωρίζονται ως συστατικό στοιχείο του εγκλήματος της εμπορίας ανθρώπων, προστίθενται στις ήδη υπάρχουσες: ο καταναγκαστικός γάμος, η παρένθετη μητρότητα και η παράνομη υιοθεσία.
2. Προβλέπεται η βελτίωση των ψηφιακών ικανοτήτων και της συναφούς εμπειρογνωσίας των Αρχών ώστε να αντιμετωπιστεί η ταχεία εξάπλωση του φαινομένου της εμπορίας ανθρώπων μέσω της τεχνολογίας.
3. Τονίζεται η ανάγκη για αυστηροποίηση του ποινικού πλαισίου, ενώ οι δικαστικές αρχές καλούνται να λαμβάνουν υπόψη ως επιβαρυντική περίσταση για την καταδίκη ενός κατηγορουμένου για εμπορία ανθρώπων τη διάδοση, μέσω τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών, εικόνων, βίντεο ή παρόμοιου υλικού σεξουαλικού περιεχομένου που αφορούν το θύμα.
4. Προωθείται η πραγματοποίηση εκπαιδεύσεων σε περισσότερους επαγγελματίες που ενδέχεται να συναντήσουν πιθανά θύματα εμπορίας ανθρώπων και η διασφάλιση της ανάπτυξης τεχνολογικών ικανοτήτων των επαγγελματιών.
5. Επιπλέον, τα κράτη μέλη καλούνται να διασφαλίσουν τον συντονισμό μεταξύ των εθνικών μηχανισμών παραπομπής θυμάτων εμπορίας ανθρώπων και των αρχών Ασύλου.

Τα κράτη μέλη έχουν δύο έτη (έως 15 Ιουλίου 2026) για να εναρμονίσουν την εθνική τους νομοθεσία με τις διατάξεις της Οδηγίας.

Το SolidarityNow παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις νομοθετικές παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και την προστασία των θυμάτων. Η επικαιροποίηση των νομοθετικών προβλέψεων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο καθίσταται αναγκαία, καθώς η εμπορία ανθρώπων αποτελεί ένα ταχέως αναπτυσσόμενο έγκλημα, ενώ όλο και περισσότερα αδικήματα που αφορούν την εμπορία ανθρώπων διαπράττονται ή διευκολύνονται μέσω τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών.

Μαζί κατά της εμπορίας ανθρώπων

Το SolidarityNow συμπράττει με το Κέντρο Μέριμνας Οικογένειας και Παιδιού (ΚΜΟΠ) και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.), με στόχο να ενισχύσει το προστατευτικό περιβάλλον των θυμάτων και πιθανών θυμάτων Εμπορίας Ανθρώπων, υπηκόων τρίτων χωρών, να διευκολύνει την πρόσβασή τους στα δικαιώματά τους,  προωθώντας παράλληλα την πρόληψη και την έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση του φαινομένου της εμπορίας ανθρώπων.

Στο πλαίσιο του έργου PROCAP, το SolidarityNow παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής και νομικής υποστήριξης, μέσω εξατομικευμένης διαχείρισης υποθέσεων αλλά και ομαδικών παρεμβάσεων για την πρόληψη της επαναθυματοποίησης σε θύματα ή δυνητικά θύματα εμπορίας ανθρώπων (ευάλωτα άτομα σε κίνδυνο εκμετάλλευσης).

Oι υπηρεσίες της οργάνωσης παρέχονται μέσω κινητών μονάδων, που επισκέπτονται συστηματικά δομές φιλοξενίας/προσωρινής υποδοχής στη Βόρεια και τη Νότια Ελλάδα, καθώς και με παρουσία στα κέντρα αλληλεγγύης σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, για την υποστήριξη του πληθυσμού που διαμένει στον αστικό ιστό (Κέντρο Αλληλεγγύης Αθήνας, Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων).

 *To έργο «PROCAP/Προστασία θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, ανάπτυξη ικανοτήτων και υποστήριξη σε βασικούς κοινωνικούς εταίρους» συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του «Προγράμματος Ελλάδας – Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης 2021-2027 σαν Ειδική Δράση για την Παροχή υπηρεσιών σε θύματα εμπορίας ανθρώπων που είναι υπήκοοι τρίτων χωρών», με Κωδικό ΟΠΣ 6002554.

της Γεωργίας Σπυροπούλου | Advocacy and Communication Officer

 

Ενίσχυση της απασχόλησης: Πώς το SolidarityNow διασύνδεσε περισσότερους από 150 πρόσφυγες για την κάλυψη εποχικών θέσεων εργασίας σε μεταποιητικές μονάδες στην Βόρεια Ελλάδα

Σε μια μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας, η διασύνδεση των εργαζομένων με τους κατάλληλους εργοδότες αποτελεί μία διαρκή ανάγκη. Το SolidarityNow ανταποκρίνεται στην πρόκληση αυτή μέσα από συγκεκριμένες δράσεις με την παροχή μιας σειράς υπηρεσιών υποστήριξης της απασχόλησης. Εστιάζοντας στην προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων, η οργάνωση διασφαλίζει ότι η αναζήτηση εργασίας ολοκληρώνεται αποτελεσματικά και ουσιαστικά σε συνθήκες εργασιακής ασφάλειας.

Στο SolidarityNow οι υπηρεσίες μας έχουν σχεδιαστεί και λειτουργούν για να εφοδιάσουν τα άτομα με τις δεξιότητες και τις γνώσεις που απαιτούνται για την εξασφάλιση νόμιμης και αξιοπρεπούς απασχόλησης, ενώ παράλληλα αναπτύσσουν ενέργειες δικτύωσης, με στόχο τη διασύνδεση εταιρειών και επιχειρήσεων με ανθρώπους που αναζητούν εργασία και διαθέτουν τα κατάλληλα χαρακτηριστικά ανάλογα με το αντικείμενο της εργασίας. Αυτή η διπλή εστίαση δημιουργεί ένα δίαυλο μέσω του οποίου επωφελούνται και οι δύο πλευρές.

Οι δομές και τα συστήματα υποστήριξης που διαθέτουμε στο Κέντρο Αλληλεγγύης Αθήνας του SolidarityNow και στο Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων στη Θεσσαλονίκη λειτουργούν ώστε οι ωφελούμενοί μας να ενταχθούν, να ενδυναμωθούν και να αποκτήσουν αυτονομία. Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε δημιουργήσει δεσμούς εμπιστοσύνης με ωφελούμενους που κάνουν χρήση των υπηρεσιών μας. Στο κομμάτι που έχει να κάνει με την απασχόληση, αυτό είναι σημαντικό διότι γνωρίζουν ότι το πλαίσιο υποστήριξης μας λειτουργεί με γνώμονα την εργασιακή τους ένταξη, τη νομιμότητα και συνολικά τη διασφάλιση των εργασιακών τους δικαιωμάτων. Και για τον λόγο αυτό λειτουργεί και πολλαπλασιαστικά, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι που κάνουν χρήση των υπηρεσιών μας να αυξάνονται. Τα τελευταία χρόνια, σε συνάρτηση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, εκτός από τους υποψήφιους εργαζόμενους στις υπηρεσίας μας απευθύνονται και οι εταιρείες και επιχειρήσεις για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε ανθρώπινο δυναμικό.

Ο αντίκτυπος των υπηρεσιών απασχόλησης του SolidarityNow είναι εμφανής στις πολυάριθμες ιστορίες επιτυχίας που έχουν σημειωθεί μέσα στα χρόνια. Άτομα με διαφορετικό εκπαιδευτικό υπόβαθρο έχουν βρει απασχόληση, ενώ οι εταιρείες έχουν επωφεληθεί μέσω της ανεύρεσης μεγαλύτερου ή/και μικρότερου  αριθμού εργαζομένων. Ένα πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η συνεργασία που ξεκίνησε από το 2022 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με εταιρείες στον τομέα της μεταποίησης και της εμπορίας φρούτων που εδρεύουν στη Βόρεια Ελλάδα. Εκεί, η ανάγκη που υπάρχει για προσωπικό δημιούργησε μία σχέση συνεργασίας μέσω της οποίας έχουν βρει απασχόληση πάνω από 120 άτομα το 2022 και 50 άτομα το 2024. Πιο συγκεκριμένα, εταιρείες μεταποίησης φρούτων απευθύνθηκαν στο SolidarityNow προκειμένου να καλύψουν θέσεις εργασίας στον τομέα της παραγωγής. Έτσι βρήκαν εργασία αιτούντες άσυλο που διαμένουν στις δομές φιλοξενίας της Νέας Καβάλας, των Διαβατών, των Λαγκαδικίων αλλά και στον αστικό ιστό της πόλης. Όσο αφορά τους διαμένοντες στις παραπάνω δομές φιλοξενίας, όπου η έλλειψη μετακίνησης δυσχεραίνει την εύρεση εργασίας, η προσφορά οργανωμένης μετακίνησης από τις εν λόγω εταιρείες κατέστησε εφικτή την απασχόλησή τους.  Είναι εξίσου σημαντικό, ότι μέσω της διασύνδεσης αυτής και της συλλογικής πρόσληψης εργαζομένων βρήκαν εργασία και άνθρωποι με ευαλωτότητες.

Με την διασύνδεση των αιτούντων άσυλο που διαμένουν στις δομές φιλοξενίας της Βόρειας Ελλάδας και των τοπικών επιχειρήσεων, το SolidarityNow κάνει σημαντικά βήματα στην προώθηση της οικονομικής ανεξαρτησίας και της κοινωνικής συνοχής. Καθώς περισσότεροι πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο αποκτούν εργασία και συμβάλλουν στην τοπική οικονομία, ο θετικός αντίκτυπος αυτής της διαδικασίας θα συνεχίσει να ωφελεί τους ανθρώπους που βρίσκουν εργασία, την τοπική κοινωνία και την οικονομία.

*Από 1η Αυγούστου 2023, το Κέντρο Αλληλεγγύης Αθήνας χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα συνεργασίας Ελβετίας-Ελλάδας/Πρεσβεία της Ελβετίας στην Ελλάδα για τη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων στην ΕΕ και από το Υπουργείο Μετανάστευσης & Ασύλου. Από τον Αύγουστο 2022, το Κέντρο Αλληλεγγύης Αθήνας χρηματοδοτείται από τα EEA Grants με διαχειριστή της δωρεάς τους ΣΟΛ Crowe και HumanRights360. Το Κέντρο Αλληλεγγύης Αθήνας υποστηρίζεται επίσης από τον Δήμος Αθηναίων.

**Το Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων υποστηρίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) .

Η προσωρινή προστασία που έχει χορηγηθεί στον εκτοπισμένο πληθυσμό της Ουκρανίας στην ΕΕ λήγει στις 4 Μαρτίου 2025. Το SolidarityNow μαζί με 130 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών καλούν την ΕΕ να λάβει άμεσα μέτρα για να διασφαλίσει ότι οι δικαιούχοι προσωρινής προστασίας θα μπορούν να παραμείνουν στην ΕΕ μετά τη λήξη της.

Ως οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καλούμε την ΕΕ να προτείνει έγκαιρα και συντονισμένα προτάσεις για την περίοδο μετά τη λήξη της προσωρινής προστασίας . Χωρίς μία κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση, εκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς έγγραφα και να χάσουν την πρόσβαση δικαιώματα, σε προστασία και άλλες βασικές υπηρεσίες, ενώ οι εθνικές αρχές των κρατών μελών πιθανότατα θα επιβαρυνθούν, και μεγάλο μέρος του έργου ένταξης των εθνικών κυβερνήσεων, των δήμων, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών κινδυνεύει να ακυρωθεί.

Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε την κοινή δήλωση εδώ.

Το νέο Σύμφωνο για το Άσυλο και τη Μετανάστευση βρίσκεται στα τελευταία στάδια διαπραγματεύσεων στα θεσμικά όργανα της ΕΕ.

Το SolidarityNow συνυπογράφει με 82 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών την ανακοίνωση με αίτημα τη διαγραφή του άρθρου 5 από τον νέο Κανονισμό για τον έλεγχο διαλογής.

Η υιοθέτηση του άρθρου αυτού ενέχει τον κίνδυνο να οδηγήσει στην αύξηση των φυλετικών διακρίσεων  στην ευρωπαϊκή επικράτεια, την αύξηση της διοικητικής κράτησης και πιθανές παράνομες απελάσεις κατά παράβαση της αρχής της μη επαναπροώθησης.