Από την Κοινωνική & Νομική Υπηρεσία του Κέντρου Αλληλεγγύης Αθήνας*
Γνωρίσαμε τον R.M. στο Κέντρο Αλληλεγγύης Αθηνών τον Φεβρουάριο του 2020. Πρόκειται για ένα παιδί ηλικίας μόλις 9 ετών, κουρδικής καταγωγής, που έφτασε τότε στην Ελλάδα από την πολύπαθη περιοχή του Αφρίν, της βόρειας Συρίας. Τα παιδικά μάτια του R.M. είχαν δει τον πατέρα του να πεθαίνει λίγους μήνες πριν. Κατόπιν η μητέρα του προκειμένου να τον σώσει από τον πόλεμο και τον θάνατο αναγκάστηκε να πάρει τη δύσκολη απόφαση να τον στείλει μόνο του εκτός χώρας, με απώτερο προορισμό τη Γερμανία, όπου ζουν οι δύο μεγαλύτεροι αδερφοί του.
Έτσι, ο R.M. έφτασε ως ασυνόδευτος ανήλικος στη χώρα μας και τον παρέλαβε μία οικογένεια κούρδων συγχωριανών του, τους οποίους ειδοποίησε η μητέρα για την άφιξή του. Η οικογένεια αυτή τον έφερε στο Κέντρο μας και αμέσως η κοινωνική και η νομική υπηρεσία μας κινητοποιηθήκαμε για να του παρέχουμε υποστηρικτικές υπηρεσίες σχετικά με τις ανάγκες διαβίωσης και προσαρμογής του, τη στέγαση και την οικογενειακή επανένωσή του. Είχαμε μπροστά μας μία ιδιαίτερα ευάλωτη περίπτωση: ένα πολύ μικρό ηλικιακά παιδί, φοβισμένο, που είχε ανάγκη από ένα ασφαλές και σταθερό προστατευτικό περιβάλλον.
Αμέσως, απευθύναμε αίτημα στην υπηρεσία ασύλου για την καταγραφή του παιδιού, ώστε να αποκτήσει νόμιμα έγγραφα αιτούντος διεθνούς προστασίας και να ξεκινήσει η διαδικασία της οικογενειακής επανένωσης με τα αδέρφια του στη Γερμανία. Τον Μάρτιο του 2020, το αίτημα για διεθνή προστασία του ανηλίκου κατεγράφη από την υπηρεσία ασύλου και ταυτόχρονα υποβλήθηκε και αίτησή του για να επανενωθεί με τα αδέρφια του.
Παράλληλα, με δεδομένα τη μικρή του ηλικία και το ανεπαρκές και χρονοβόρο σύστημα στέγασης ασυνόδευτων ανήλικων σε ξενώνες, συνεργαστήκαμε με την συγκεκριμένη οικογένεια, που έδειχνε θετική να συνδράμει το παιδί, και διαπιστώσαμε ότι αυτή ήταν η πιο ωφέλιμη επιλογή για τη φιλοξενία του. Για να καταστεί η φιλοξενία νομότυπη, προβήκαμε στις απαραίτητες νομικές ενέργειες. Ειδικότερα, καταθέσαμε αίτηση, συνοδευόμενη από σχετική κοινωνική έκθεση, στην Εισαγγελία Ανηλίκων ζητώντας να ανατεθεί η προσωρινή φροντίδα του ανηλίκου στην οικογένεια. Παρότι ανάλογες αιτήσεις δύσκολα γίνονται δεκτές και το γεγονός ότι όλες οι ενέργειες έγιναν κατά την περίοδο της πρώτης καραντίνας, η Εισαγγελέας Ανηλίκων, αντιμετώπισε με ευαισθησία την υπόθεση και έκανε δεκτό το αίτημά μας.
Στη συνέχεια, συγκεντρώσαμε, μεταφράσαμε και υποβάλλαμε το σύνολο των απαραίτητων εγγράφων, που αποδείκνυαν τον συγγενικό δεσμό για την οικογενειακή επανένωση, ενώ συντάξαμε την απαραίτητη φόρμα για το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου (ΒΙΑ). Το αίτημα στάλθηκε και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα λάβαμε αποδοχή από την Γερμανία. Στο μεταξύ κρατούσαμε ενήμερη την Εισαγγελέα αλλά και τα αδέρφια του R.M. για την έκβαση της υπόθεσης, έχοντας τακτική επικοινωνία μαζί τους.
Την ημέρα που πληροφορηθήκαμε την αποδοχή της υπόθεσης από τη Γερμανία, εν μέσω κορωνοϊού και αβεβαιότητας, μας πλημμύρισαν συναισθήματα χαράς, αισιοδοξίας και δικαίωσης. Όταν του μεταφέραμε τα ευχάριστα νέα, νιώσαμε το πρόσωπό του κάτω από τη μάσκα να φωτίζεται και μείναμε για λίγη ώρα αμίλητοι για να τον αφήσουμε να συνειδητοποιήσει ότι θα γίνει πραγματικότητα το όνειρό του να ξαναβρεί την οικογένειά του, που στερήθηκε σε τόσο ευαίσθητη ηλικία. Έπειτα, καταβάλλαμε προσπάθειες να επισπευστεί η διαδικασία της μεταφοράς του ανηλίκου, σε επικοινωνία με την αρμόδια Υπηρεσία Μεταφορών. Κάτι τέτοιο όμως δεν ήταν εφικτό λόγω των έκτακτων μέτρων για την προστασία από την πανδημία, αναφορικά με την διενέργεια πτήσεων προς το εξωτερικό. Οι καθυστερήσεις είναι τέτοιες που είναι συχνό φαινόμενο το τελευταίο διάστημα να παρέρχεται η προθεσμία του 6μήνου που δίνεται με βάση το νόμο για τη μεταφορά. Εντούτοις, με αλλεπάλληλες προσπάθειες, κατορθώσαμε να προγραμματιστεί η πτήση του ανηλίκου πριν τη λήξη της προβλεπόμενης προθεσμίας και οργανώσαμε τα διαδικαστικά για το ταξίδι. Λόγω του πολύ νεαρού της ηλικίας του παιδιού, ήταν απαραίτητο να τον συνοδέψει κάποιος ενήλικος. Έτσι, δρομολογήσαμε τη συνοδεία του από τον μεγαλύτερο αδερφό του, ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα για αυτό το σκοπό.
Σε όλο το διάστημα μέχρι να αναχωρήσει, διατηρούσαμε συχνή επικοινωνία με το παιδί και την οικογένεια φιλοξενίας, παρακολουθούσαμε την ομαλή εξέλιξη της καθημερινότητάς του, προσπαθούσαμε να τους ενημερώνουμε και κυρίως να τους ενδυναμώνουμε κατά τις στιγμές της κούρασης από την αναμονή και να κρατάμε ζωντανή την ελπίδα του παιδιού.
Ο αποχαιρετισμός με τον R.M. έγινε τις παραμονές της αναχώρησής του, τον Δεκέμβριο του 2020, στο Κέντρο μας, με δώρα και κεράσματα, με ζεστά χαμόγελα και ευχές από καρδιάς. Μπορεί, λόγω των μέτρων για τον κορωνοϊό να μην μπορούσαμε να τον αγκαλιάσουμε όπως λαχταρούσαμε, αλλά ήμασταν όλοι μια μεγάλη αγκαλιά, που μετά από 11 μήνες άνοιξε για να πετάξει από μέσα της ο R.M. και να συνεχίσει τη ζωή του ασφαλής μαζί με τα αδέρφια του.
*Από το Μάιο 2019, το Κέντρο Αλληλεγγύης Αθήνας χρηματοδοτείται από το EEA and Norway Grants, με διαχειριστή της δωρεάς τους HumanRights360 και ΣΟΛ CROWE. Το ΚΑΑ υποστηρίζεται επίσης από τον Δήμο Αθηναίων.