του Ευριπίδη Μιχαήλ, εκπαιδευτικός στο SolidarityNow 

 Με αφορμή μια συνάντηση γονέων που πραγματοποιήθηκε πριν κάποιες εβδομάδες στο Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης ο Ευρυπίδης Μιχαήλ, εκπαιδευτικός στο SolidarityNow, θέλησε να γράψει για τις σχέσεις που δημιουργούνται μεταξύ δασκάλων και μαθητών, αλλά και δασκάλων και γονέων. Ένα κείμενο γραμμένο από καρδιάς και αφιερωμένο σε όλους εκείνους που ασχολούνται με τις προκλήσεις αλλά και την ομορφιά της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Ερχόμαστε σε έναν κόσμο που αλλάζει συνέχεια και αναπάντεχα. Οι αλλαγές μικρές ή μεγάλες, επηρεάζουν το συναισθηματικό μας κόσμο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο των αλλαγών -που προξενούμε είτε εμείς, με δικές μας αποφάσεις, είτε η μοίρα σε εμάς- νιώθουμε πολλές φορές αμφίσημα μα ταυτόχρονα δυνατά συναισθήματα, θυμό και χαρά, λύπη και ευτυχία, πόνο και ανακούφιση.

Οι αλλαγές θα μπορούσαν κάλλιστα να γεμίσουν τις σελίδες ενός άδειου βιβλίου, το οποίο αν το άνοιγε κάποιος και έψαχνε τα περιεχόμενά του, το βλέμμα του θα καρφωνόταν αμέσως στο κεφάλαιο «Ανθρώπινες Σχέσεις» και στο υπο-κεφάλαιο «Ο Αποχωρισμός». Και τότε μόνο το συναίσθημα του πόνου θα ερχόταν πρώτο στη σκέψη μας. Άραγε υπάρχει καλός αποχωρισμός;

Η επαφή με παιδιά και γονείς, πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι μαζί ή μόνοι μετακινούνται και ακροβατούν μέχρι να αγκυροβολήσουν τις ελπίδες και τα όνειρά τους σε κάποια γωνιά του πλανήτη, μας έχει δείξει ότι ο αποχωρισμός από την πατρίδα, από το σπίτι, την οικογένεια, τους φίλους, την ασφάλεια, από την ίδια την παιδικότητα ως κατάσταση, αφήνει μέσα τους ανεξίτηλα σημάδια. Και οι αποχωρισμοί εντείνονται σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού, μόνο που στο τέλος αρχίζουν και μοιάζουν με μετέωρες εκκρεμότητες. Το συναίσθημα αυτό θα το βιώσουν και όσοι θα τους απλώσουν το χέρι για συμπαράσταση, και όσοι αναπτύξουν μαζί τους σχέσεις εμπιστοσύνης. Αργά ή γρήγορα, όλοι όσοι δουλεύουμε στο πεδίο θα νιώσουμε το συναίσθημα του αποχωρισμού, γιατί απλά οι άνθρωποι φεύγουν.

Στιγμές γεμάτες αμηχανία, σφιχτές αγκαλιές, δάκρυα στα μάτια, λόγια ευγνωμοσύνης και ταυτόχρονα σιωπή και ένα «εις το επανιδείν» να πλανάται στον αέρα. Ξέρεις όμως ότι η λύπη είναι στιγμιαία. Τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με το τί  άφησε πίσω της αυτή η επαφή, η οποία  σε συνδυασμό  με την αίσθηση της προσφοράς, σε γεμίζει πληρότητα. Γεμίζει η ψυχή σου από μαθήματα ζωής που σου πρόσφεραν οι εμπειρίες αυτών των ανθρώπων. Σε πήραν από το χέρι και σε ταξίδεψαν μακριά, σε άλλους πολιτισμούς, σε άλλες κουλτούρες. Σε έμαθαν πως για να εκφράσεις την αγάπη δε χρειάζεται καμία κοινή γλώσσα, αρκεί ένα χέρι στην καρδιά και ένα  βλέμμα. Σου έδωσαν την ευκαιρία να νιώσεις τη μεγαλύτερη ικανοποίηση, βοηθώντας τους να ονειρευτούν ξανά. Ευλογημένος, που είσαι εσύ ο «μαθητής αυτού του σχολείου» και άμα σκεφτείς ότι είχες και άλλα να επενδύσεις, σκέψου αυτό: εσύ κατάφερες ως προσωπικότητα να τους δώσεις το μπλε, τώρα θα έχουν την ευκαιρία με τον επόμενο να μάθουν το κόκκινο και με τον επόμενο το κίτρινο και έτσι μόνο ένας άνθρωπος θα γίνει πολύχρωμος και θα μοιάσει με έναν πίνακα της Frida Kahlo.

Υπάρχει λοιπόν καλός αποχωρισμός, αρκεί αυτός να συνοδεύεται από εκπλήρωση ονείρων και αισιοδοξία.

Και όπως είπε και ένας πατέρας-πρόσφυγας «οι ανθρώπινες σχέσεις δε γνωρίζουν από σύνορα, αν οι πόρτες της καρδιάς ανοίξουν, θα είναι πάντα ανοιχτές και θα σε περιμένουν».

Σημασία λοιπόν δεν έχει  πού θα πέσει η μπίλια της ρουλέτας, αλλά πού θα ποντάρεις εσύ πριν γυρίσει. Αν ποντάρεις στην αισιοδοξία και στη δράση, μόνο κερδισμένος θα βγεις.  

* Το SolidarityNow ενώνει τις δυνάμεις του, ύστερα από πρόταση της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής Θεσσαλονίκης, με τον Δήμο Θεσσαλονίκης και τη ΧΑΝΘ, για την υλοποίηση προγράμματος με στόχο την εκπαίδευση των παιδιών προσφύγων στη Θεσσαλονίκη. Το έργο «Δια-δρασις» χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το Open Society Foundations.