«Ήρθαμε εδώ και η ζωή μας άλλαξε. Βλέπετε την οθόνη του κινητού μου που είναι μαύρη; Έτσι ήταν η ζωή μου πριν έρθω εδώ.»

Ο Χασάν και η Μπάρεφ είναι ζευγάρι και πρόσφυγες. Γνωρίστηκαν χρόνια πριν όταν ζούσαν σε μια χώρα της Μέσης Ανατολής. Σήμερα μένουν σε ένα από τα διαμερίσματα όπου το SolidarityNow προσφέρει στέγαση. Και οι δυο τους είναι ωφελούμενοι του εξειδικευμένου προγράμματος Safe Refugee* για τους ΛΟΑΤΙ πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Βρισκόμαστε στο σαλόνι του νέου τους σπιτιού. Όσοι καπνίζουν έχουν βγει στο μπαλκόνι για να κάνουν ένα τελευταίο τσιγάρο πριν αρχίσει η κουβέντα μας. Οι υπόλοιποι κάθονται στον καναπέ και μιλάνε για τον καιρό. Ο Χασάν επιστρέφει στη θέση του, δίπλα στην Μπάρεφ και εκείνη του πιάνει το χέρι. Και οι δυο αφήνουν τα σώματά τους να «πέσουν» ελεύθερα στην αγκαλιά του καναπέ.

Ο Χασάν και η Μπάρεφ έχουν αναπτύξει τους δικούς τους κώδικες επικοινωνίας, όπως όλα τα ζευγάρια. Μια ματιά, ένα νεύμα, αρκεί για να συνεννοηθούν μεταξύ τους. Ο Χασάν, 27 χρονών είναι γκέι και η Μπάρεφ, 21 χρονών, είναι τρανς. Στην αρχή ήταν φίλοι, μετά όμως ήρθε ο έρωτας, αλλά και ο φόβος. Είναι πολύ περίεργο να ακούς κάποιον το 2018, να λέει ότι δεν μπορεί να ζήσει ελεύθερος τον έρωτά του. «Θέλαμε να πάμε μια εκδρομή, για έναν καφέ, αλλά δεν μπορούσαμε. Έπρεπε να είναι κάποιος άλλος μαζί μας. Φοβόμασταν», λέει ο Χασάν. «Αν είσαι γκέι, λεσβία ή τρανς δεν πρέπει να το αποκαλύψεις σε κανέναν. Είναι μια πληροφορία που την κρατάς για τον εαυτό σου. Αν κάποιος όμως μάθει την αλήθεια, οι συνέπειες θα είναι άσχημες», συμπληρώνει η Μπάρεφ.

Για τον Χασάν και την Μπάρεφ τα πράγματα άρχισαν να γίνονται δύσκολα έως επικίνδυνα, ύστερα από ένα γεγονός που τους οδήγησε στην απόφαση να εγκαταλείψουν τη χώρα τους. Δεν είχαν ποτέ φανταστεί ότι μια ευχάριστη βραδινή έξοδος με φίλους θα κατέληγε σε ανθρωποκυνηγητό. Όπλα, πυροβολισμοί και απειλές θανάτου ήταν κάποια από τα στοιχεία που συνέθεταν το σκηνικό. Δεν είχαν άλλη επιλογή από το να απευθυνθούν πρώτα στην αστυνομία, ζητώντας βοήθεια, χωρίς όμως ανταπόκριση. «Δεν έχετε δικαιώματα εδώ. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για εσάς. Το πρόβλημά σας είναι ψυχολογικής φύσης, έτσι μας είπαν», σημειώνει η Μπάρεφ.

Το πρόβλημα του Χασάν και της Μπάρεφ δεν ήταν μόνο ο σεξουαλικός τους προσανατολισμός, αλλά και το γεγονός ότι είχε συνάψει σχέση ένας Σουνίτης και μια Σιίτισα. Κατά συνέπεια αυτά τους έφεραν ενώπιον όχι μόνο της κοινωνίας, αλλά και των ίδιων τους των οικογενειών. Ο θεσμός της οικογένειας είναι πολύ ισχυρός στη χώρα τους. Η κάθε οικογένεια υποστηρίζει και προστατεύει τα μέλη της. Στην περίπτωση όμως του Χασάν και της Μπάρεφ δε συνέβη αυτό, το αντίθετο μάλιστα, τους αποκήρυξαν. «Μας έδωσαν ένα χαρτί στο οποίο έγραψαν ότι δεν τους ενδιαφέρει αν κάποιος μας σκοτώσει», σημειώνει φορτισμένος ο Χασάν. Το χαρτί αυτό το έσκισαν, δεν ήθελαν να έχουν μαζί τους ένα τέτοιου είδους έγγραφο, το οποίο μόνο στεναχώρια τούς προκαλούσε.

Μόνοι αλλά μαζί, και με μοναδικό στήριγμα τα γυναικεία μέλη των οικογενειών τους κατάφεραν και δραπέτευσαν. Πρώτη στάση στην Τουρκία και μετά μέσω διακινητών στην Ελλάδα. Τα 2.000 ευρώ για δυο εισιτήρια χωρίς επιστροφή ήταν αρκετά για να μπορέσουν να «κλείσουν» δυο θέσεις σε μια πλαστική βάρκα που μετέφερε πάνω από 48 άτομα στη Λέσβο. Στο νησί αντιμετώπισαν προβλήματα από άλλους πρόσφυγες λόγω της σχέσης τους. Απευθύνθηκαν στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και μεταφέρθηκαν στα διαμερίσματα του SolidarityNow. «Ήρθαμε εδώ και η ζωή μας άλλαξε. Βλέπετε την οθόνη του κινητού μου που είναι μαύρη; Έτσι ήταν η ζωή μου πριν έρθω εδώ», λέει η Μπάρεφ.

«Οι άνθρωποι εδώ είναι ανοιχτόμυαλοι, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα και η κοινωνική λειτουργός στο πρόγραμμα Safe Refugee, μας βοηθάει όπως και όλο το SolidarityNow», λέει ο Χασάν και συμπληρώνει «ήρθαμε εδώ και όλα τα κακά τελείωσαν». Το ζευγάρι προσπαθεί σιγά-σιγά να βρει τους βηματισμούς του στη νέα του πόλη. Παρακολουθούν και οι δυο μαθήματα ελληνικών, ενώ παράλληλα θέλουν και επιθυμούν να διευρύνουν τον κοινωνικό τους κύκλο. Τους ρωτάμε για τα όνειρά τους και πώς φαντάζονται το μέλλον τους. Τον Χασάν αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να αποκτήσει σταθερές και να πάρουν μαζί με τη σύντροφό του άσυλο στην Ελλάδα. Όταν πάρουν άσυλο, η Μπάρεφ, όπως μας λέει, επιθυμεί να αρχίσει τη διαδικασία της φυλομετάβασης.

*Όπως όλοι οι ωφελούμενοι του προγράμματος Safe Refugee | Ασφαλής Πρόσφυγας, έτσι και οι Χασάν και Μπάρεφ, λαμβάνουν δωρεάν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, νομικής συμβουλευτικής, την ευκαιρία συμμετοχής σε εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες – στόχος είναι η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ΛΟΑΤΙ προσφύγων και η υποστήριξή τους, για το χρονικό διάστημα διαμονής τους στην Ελλάδα.

*Οι Χασάν και Μπάρεφ διαμένουν σε δομή της οργάνωσης στο πλαίσιο του προγράμματος ‘Safe Refugee| Ασφαλής Πρόσφυγας’ που υλοποιεί το SolidarityNow και το οποίο αποτελεί μέρος του προγράμματος Έκτακτης Ανάγκης Υποστήριξης για την Ένταξη & τη Στέγαση, ESTIA, της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες και χρηματοδοτείται από την Υπηρεσία Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Πολιτικής Προστασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECHO).

** Μέσω του προγράμματος Safe Refugee | Ασφαλής Πρόσφυγας, το SolidarityNow παρέχει στέγαση σε ΛΟΑΤΙ πρόσφυγες, σε ανεξάρτητα διαμερίσματα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Όσοι και όσες συμμετέχουν στο πρόγραμμα λαμβάνουν δωρεάν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, νομικής συμβουλευτικής, συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες και είναι μέλη ενός ευρύτερου δικτύου υποστήριξης που στοχεύει στη βελτίωση των συνθηκών ζωή τους και στην υποστήριξή τους κατά τη διάρκεια διαμονής τους στην Ελλάδα.