Της Χριστίνας Ταχιάου

Ο Αμέντ Καν είναι ιδρυτής του Elpida Home, ιδιωτικού κέντρου φιλοξενίας προσφύγων, που λειτουργεί έξω από τη Θεσσαλονίκη. Ο αμερικανός επενδυτής και φιλάνθρωπος θα τιμηθεί για τη δράση του αυτή την ερχόμενη Δευτέρα σε εκδήλωση του οργανισμού SolidarityNow στην Αθήνα.

«Έρχομαι πολύ συχνά στη Θεσσαλονίκη, κάθε μήνα. Πέρασα τους πρώτους τρεις μήνες δημιουργίας του κέντρου εκεί, οργανώνοντας το project και φτιάχνοντας την ομάδα του Elpida Home. Η Θεσσαλονίκη είναι μία γλυκιά, ζωντανή και φιλόξενη πόλη. Σπουδάζω ιστορία, οπότε σέβομαι και τιμώ την πόλη και τους κατοίκους της για τη συνεισφορά τους στον ανθρώπινο πολιτισμό για περισσότερα από 2.000 χρόνια», λέει στη «ΜτΚ».

Αν και πολυάσχολος, ο κ. Καν ανέλαβε ο ίδιος προσωπικά την υλοποίηση του Elpida Home. Πρόκειται για ένα κέντρο φιλοξενίας κυρίως προσφύγων από ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες, το οποίο εκείνοι νιώθουν σαν σπίτι τους. Διαθέτει αυτόνομο σύστημα πυρόσβεσης, 24ωρη υδροδότηση με πόσιμο νερό, μέτρα ασφαλείας, ενώ γίνεται ανακύκλωση και κομποστοποίηση. Την καθαριότητα έχουν αναλάβει οι ίδιοι οι φιλοξενούμενοι και η διαμονή στο Elpida αποτελεί το όνειρο πολλών προσφύγων. «Θεώρησα πως, εφαρμόζοντας τις πρακτικές που ισχύουν στην αγορά, θα μπορούσαμε να κατασκευάσουμε και να διαχειριστούμε έναν χώρο διαμονής, που να ικανοποιεί το αίτημα της συνθήκης της Γενεύης για την προστασία των προσφύγων. Το ενδιαφέρον μας επικεντρώνεται στην εξασφάλιση ενός βιοτικού επιπέδου και στη μεταχείριση των προσφύγων με ανθρωπιά και αξιοπρέπεια -δεν τους βλέπουμε ως αριθμούς, όπως τόσοι άλλοι γραφειοκράτες», έχει δηλώσει στο παρελθόν.

Η φιλανθρωπική δράση του είναι γνωστή στις ΗΠΑ αλλά και σε περιοχές που έχουν αντιμετωπίσει ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας. Ήρθε σε επαφή με το προσφυγικό στην Ελλάδα για πρώτη φορά το Νοέμβριο του 2015 στη Λέσβο, μαζί με τον Frank Giustra, πρόεδρο του Radcliffe Foundation και συνοδοιπόρο στο εγχείρημα του Elpida. Λίγο μετά την άφιξή τους έγιναν μάρτυρες της άφιξης μιας λέμβου με γυναικόπαιδα, κάτι που τους έκανε να αποφασίσουν να δραστηριοποιηθούν. Συνέβαλαν στην κατασκευή κέντρου υποδοχής από το International Rescue Committee, υποστήριξαν την αγορά λέμβων από το Emergency Response Centre International και αποφάσισαν να στήσουν το Elpida Home. Στο παρελθόν ο κ. Καν είχε εργαστεί για το International Recue Committee στην Τανζανία ως υπεύθυνος σε camp προσφύγων από τη Ρουάντα και το Μπουρούντι.

Είναι πρόεδρος του Paradigm Global Group, μιας ιδιωτικής επενδυτικής εταιρείας, ενώ το βιογραφικό του συμπληρώνεται με πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία: συνεργασία με τον Μπιλ Κλίντον, για την καμπάνια του οποίου έχει εργαστεί, ειδικός σύμβουλος της Πρωτοβουλίας για τη Αειφόρο Ανάπτυξη Clinton – Giustra, ιδρυτής του Ιδρύματος Zaka Khan στη μνήμη του πατέρα του, σύμβουλος στο Ίδρυμα Carlos Slim (o κ. Slim είναι ο έκτος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο σύμφωνα με τη λίστα Forbes, ενώ από το 2010 έως και το 2013 ήταν στο νούμερο 1). Επίσης είναι στο διοικητικό συμβούλιο του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν, από το οποίο αποφοίτησε.

Ο πατέρας του Ζάκα Καν είχε γεννηθεί σε ένα μικρό αγροτικό χωριό της Ινδίας. Μετοίκησε στις ΗΠΑ και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Νέα Υόρκη, διδάσκοντας και εμψυχώνοντας νέους από ευπαθείς ομάδες. Πέθανε το 2011 και στη μνήμη του ο Άμεντ έστησε το Zaka Khan Foundation. Όπως και ο πατέρας του, συνεχίζει τη δράση του για τους συνανθρώπους του που έχουν ανάγκη. Η μεγάλη του διαφορά από τους «κλασικούς» φιλάνθρωπους είναι ότι ασχολείται ο ίδιος προσωπικά με τα σχετικά project και, όπως λένε όσοι τον γνωρίζουν καλά, «αν του μπει μια ιδέα, θα τη φέρει εις πέρας οπωσδήποτε». Είναι ενθουσιώδης και πολύ ευχάριστος, ενώ οι διασυνδέσεις του σε όλον τον κόσμο είναι σε πάρα πολλά επίπεδα. Να αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι ανάμεσα στους δωρητές του Elpida Home πέτυχε να έχει τα μέλη του συγκροτήματος Red Hot Chili Peppers!

Η αγάπη του για την τέχνη είναι μεγάλη. Το 2011 η απόκτηση σε δημοπρασία του πίνακα «Μάο» του Άντι Γουόρχολ έγινε είδηση στα μεγάλα μέσα των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Επρόκειτο για πίνακα που κατείχε ο αείμνηστος ηθοποιός Ντένις Χόπερ και τον οποίο κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ’70 πυροβόλησε πάνω σε κρίση από τη χρήση ουσιών. Ενώ αναμενόταν ο πίνακας να μην ξεπεράσει τις 30.000 λίρες Αγγλίας, ο Αμέντ Καν τον απέκτησε έναντι 302.500 δολαρίων, ξεπερνώντας κατά πολύ το όριο που ο ίδιος είχε θέσει για τον εαυτό του. «Μου αρέσουν ο Γουόρχολ και ο Χόπερ. Σε ποιον δεν αρέσουν;», είχε πει τότε.
«Μου αρέσουν τα απλά πράγματα στη ζωή», λέει στη «ΜτΚ». «Η φύση, το περπάτημα και άλλες δραστηριότητες στη φύση. Ασχολούμαι πολύ με τη διάσωση πανίδας που κινδυνεύει στην Αφρική. Επίσης μου αρέσει να επισκέπτομαι αρχαία, μνημεία και να διαβάζω αρχαία κείμενα. Παίζω τένις και είμαι μια ζωή φαν των New York Yankees, των New York Giants και των New York Knicks. Στο ποδόσφαιρο υποστηρίζω Μπαρσελόνα και Λίβερπουλ».

Τον ρωτάμε εάν θα επένδυε στην Ελλάδα. «Δεν το έχω σκεφτεί. Η κατάσταση είναι δύσκολη, δεδομένου ότι υπάρχουν capital controls. Ωστόσο γενικά κάποιος επενδύει στους ανθρώπους και με αυτήν την οπτική η Ελλάδα και η Θεσσαλονίκη είναι ιδανικές!».