«Φύγαμε από τον πόλεμο και το φόβο, για να βρούμε ασφάλεια και ζωή»
Σάλαμα, 36 ετών, Σύρος, πατέρας τεσσάρων παιδιών
Ο Σάλαμα, η 25χρονη σύζυγός του, ο 6χρονος γιος και τα δίδυμα κορίτσια τους έφτασαν στην Ελλάδα το 2016. Στην πορεία του ταξιδιού τους «κουβαλούσαν» και το μικρότερο γιο τους, που τελικά γεννήθηκε κατά την παραμονή τους στον προσφυγικό καταυλισμό του Κιλκίς.
Ο Σάλαμα, οικοδόμος στο επάγγελμα, διηγείται ιστορίες με πολλή δουλειά και πλούσιες αμοιβές στις κατασκευές σπιτιών στο Αλέππο και τη Λαττάκεια. «’Ολα πήγαιναν καλά, είχα πολλές δουλειές και ζούσαμε μια καλή ζωή με την οικογένειά μου». Και μετά ήρθε ο πόλεμος. Σιγά σιγά οι δουλειές σταμάτησαν, η μετακίνησή του από το χωριό προς άλλες πόλεις έγινε αδύνατη, ενώ γρήγορα ήρθαν οι δυσκολίες στην πρόσβαση σε είδη πρώτης ανάγκης και σε ιατρική περίθαλψη.
Τότε ήταν που άρχισαν κι οι διώξεις. Ο Σάλαμα έχει 10 αδέρφια που ζουν σκορπισμένοι σε διαφορετικές χώρες. Η μητέρα του με ένα από τα αδέλφια του παραμένουν στη Συρία, ενώ ο πατέρας του ζει στην Τουρκία. Έχει χάσει τα ίχνη ενός αδελφού του -έχει να τον δει από το 2011, όταν το καθεστώς της χώρας τον φυλάκισε γιατί ανήκε στην αντιπολίτευση. Σήμερα, τον αναζητά ακόμη, με τη βοήθεια του Ερυθρού Σταυρού – δεν γνωρίζει καν αν ο αδελφός του, δικηγόρος στο επάγγελμα, ζει.
Η απόφαση διαφυγής ήταν πια μονόδρομος. Ο πατέρας της εξαμελούς οικογένειας δεν άντεχε πια, όπως μαρτυρά, την αντίδραση των παιδιών του στη βία του πολέμου. «Σε κάθε θόρυβο, τα παιδιά κρύβονταν κάτω από το τραπέζι. Δεν μπορούσα να επιτρέπω να ζούμε έτσι».
Διέσχισαν όλοι μαζί τα βουνά, παρέμεναν κρυμμένοι σε ένα χωριό της Συρίας κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, άλλοτε μέσα σε ένα τζαμί, άλλοτε στο δάσος περιμένοντας να υλοποιηθούν οι υποσχέσεις των διακινητών για ένα ομαλό ταξίδι -που ποτέ δεν ήταν ομαλό. Μετά από δύο μήνες κατάφεραν να περάσουν τα σύνορα. Παρέμειναν δέκα ημέρες στην Τουρκία και στη συνέχεια, πληρώνοντας ένα υπέρογκο ποσό, επιβιβάστηκαν σε ένα φουσκωτό μαζί με άλλους 60 πρόσφυγες, με προορισμό τη Μυτιλήνη. Επόμενος σταθμός η Ειδομένη, από όπου πίστευαν -όπως χιλιάδες άλλοι πρόσφυγες- ότι θα έφευγαν για την Ευρώπη. Τα όνειρα ματαιώθηκαν και το τέλος του χειμώνα τους βρήκε στον καταυλισμό της Νέας Καβάλας στο Κιλκίς. Εκεί όμως ένα άλλο όνειρο έγινε πραγματικότητα γιατί εκεί γεννήθηκε ο μικρός τους γιος.
Ο Σάλαμα δε δυσκολεύτηκε πολύ στη συνεννόησή του με τους Έλληνες, αφού έχει το πλεονέκτημα! Μιλά ελληνικά, που τα έμαθε στις διάφορες δουλειές που έκανε στην Ελλάδα από το 2005 ως το 2007.
Στο διάστημα που ο Σάλαμα και η οικογένειά του βρίσκονται πια όλοι μαζί στην Ελλάδα, θυμάται έντονα τα παιδιά του να κρύβονται ή να τρέχουν στην αγκαλιά του κατά τη διάρκεια της παρέλασης της 25ης Μαρτίου όταν περνούσαν τα μαχητικά αεροπλάνα. «Ξαφνικά τα είδα να τρέχουν να κρυφτούν και να φωνάζουν “μπαμπά, μπαμπά” – κάθε φορά τα καθησύχαζα. Το όνειρό μου είναι να ξεχάσουν».
Η Άνοιξη τους βρίσκει στον καταυλισμό της Softex, όπου και διαμένουν για περίπου έξι μήνες. Στη συνέχεια, εντάχθηκαν στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ και στο πρόγραμμα στέγασης και φιλοξενίας του SolidarityNow. Σήμερα, φιλοξενούνται στη δομή φιλοξενίας της οργάνωσης στην Παιανία, περιμένοντας την ημερομηνία αναχώρησής τους, τις επόμενες ημέρες. Η χώρα μετεγκατάστασης; Η Ολλανδία. Και είναι πολύ χαρούμενοι γι’ αυτό: «Έχω και συγχωριανούς εκεί, αλλά θα είναι δύσκολα δεν ξέρω. Σκέφτομαι τη νέα γλώσσα, ότι όλα πρέπει να γίνουν από την αρχή. Αλλά δε με νοιάζει. Θα τα καταφέρουμε. Θέλω πολύ να πάνε τα παιδιά σχολείο και να μάθουν ξένες γλώσσες. Αν δε μιλάς μια γλώσσα, πώς θα γίνει; Είναι σαν να “μένεις απ’ έξω”».
Για το τέλος αφήνει την ευχάριστη νότα της συζήτησης. «Θα μάθουν ποδόσφαιρο τα αγόρια μου, αφού κι εγώ το αγαπώ πολύ. Θα ήθελα να φανώ τόσο τυχερός και να δω τον τελικό αγώνα ποδοσφαίρου του Champions League στις 3 Ιουνίου στο Κάρντιφ – μακάρι να φανώ τυχερός σε κάτι!».
*To Πρόγραμμα Φιλοξενίας & Στέγασης υλοποιείται από το SolidarityNow με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και τη χρηματοδότηση της ΕΕ.