από την Αντιγόνη Λυμπεράκη, Γενική Διευθύντρια στο SolidarityNow και Καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο.
Δεν πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία έχει προσχωρήσει στο ιδεολόγημα του ‘Φρουρίου Ελλάς’, ούτε ότι η πηγαία αλληλεγγύη στους κατατρεγμένους ήταν οφθαλμαπάτη χωρίς επιστροφή. Αυτό, όμως που έχει αλλάξει είναι μια αίσθηση ότι περιτριγυριζόμαστε από εξελίξεις στις οποίες δεν ασκούμε έλεγχο. Σε τέτοιες δύσκολες στιγμές η κοινωνία επιζητά μια ήρεμη δύναμη – που δεν συμπαρασύρεται αλλά προνοεί, που ενεργεί εκεί που μπορεί και προφυλάσσεται εκεί που αδυνατεί. Που παραμένει προσηλωμένη στη μεγάλη εικόνα.
Η Κυβέρνηση – παρασυρμένη από την επικαιρότητα – έχει προβεί σε δύο λάθη τα οποία, δημιουργώντας ψευδαισθήσεις, επιδεινώνουν την αίσθηση απώλειας ελέγχου. Ένα επικοινωνιακό ατόπημα και ένα κενό πολιτικής.
Το πρώτο λάθος αφορά τα όρια της αποτροπής. Κάποιοι αφελώς θεωρούν ότι η επιδείνωση των συνθηκών κράτησης μπορούν να είναι αποτελεσματικό αντικίνητρο στις εισόδους. Όταν όμως έχουμε θύματα βομβαρδισμών, καταπίεσης, βασανιστηρίων – πόσο χειρότερη πρέπει να δείχνει η κατάσταση στην δική μας επικράτεια; Θέλει κανείς η Ελλάδα να θεωρείται χειρότερη από τον τρόμο του Ίντλιμπ ή την ανασφάλεια της Κανταχάρ; Η αξιοποίηση ενός σαθρού και, ευτυχώς, στείρου επιχειρήματος μεγιστοποιεί την εντύπωση αδυναμίας ελέγχου. Καταλήγει δηλαδή να εμβαθύνει την ανασφάλεια – το βασικό πρόβλημα. Η δε – τελείως άτοπη – σύνδεση των εισόδων στα νησιά με υγειονομικές απειλές ρίχνει λάδι στη φωτιά και καθιστά την κατάσταση πολύ πιο επικίνδυνη
Και το δεύτερο λάθος ξεκινά από ψευδαίσθηση – που καταλήγει σε κενό πολιτικής. Τόσο αυτή όσο και η προηγούμενη κυβέρνηση θεωρούν ότι όσοι κατάφεραν να μπουν στην Ελλάδα μπορούν, κάπως, να εξαφανιστούν και άρα ‘δεν είναι δικό μας πρόβλημα’. Είτε διακτινιζόμενοι δυτικά, είτε επιστρέφοντας ανατολικά. Η παρουσία στην Ελλάδα, σήμερα και στο ορατό μέλλον, χιλιάδων ανθρώπων είναι σαν να μην υπάρχει. Ετσι οι άνθρωποι αυτοί ζούν σε ένα κενό, στερούμενοι προοπτικής επιστροφής σε κανονικότητα. Ένα σχέδιο κοινωνικής ένταξης των 70 χιλιάδων ανθρώπων που ζουν σήμερα σε κατάσταση αβεβαιότητας, σχεδόν, ομηρίας – μόνο το 0,07% του πληθυσμού – θα προσέφερε προοπτική, θα προωθούσε οικονομικές και κοινωνικές συμπληρωματικότητες και θα αντλούσε άμεσα αμοιβαία οφέλη. Πάνω από όλα όμως θα ήταν μια επίδειξη ψυχραιμίας που θα πρόβαλλε ικανότητα να προβλέπονται και να ελέγχονται καταστάσεις.
Η κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα προσπαθεί να δράσει εκεί όπου δεν μπορεί και αδρανεί εκεί που μπορεί. Αποτέλεσμα και των δύο λαθών είναι να βαθαίνει για τον μέσο πολίτη η εντύπωση ότι δεν υπάρχει έλεγχος. Και, δυστυχώς, η ανασφάλεια είναι ο χειρότερος σύμβουλος…
Διαβάστε εδώ το άρθρο