Τούμπα, ωφελούμενη του προγράμματος Future Interpreters, SolidarityNow
Είναι ένα υγρό πρωινό του Σεπτέμβρη, σε ένα διαμέρισμα κάπου στη Θεσσαλονίκη και το ζευγάρι πίνει τούρκικο τσάι. «Μας το έφερε ένας φίλος από την Κωνσταντινούπολη», μας λέει με νοσταλγία η Τούμπα, πρώην δημοσιογράφος στην Τουρκία και πλέον αιτούσα άσυλο στην Ελλάδα.
Η Τούμπα μας συστήνεται.
Είναι μια νέα γυναίκα που παρακολουθεί το πρόγραμμα κατάρτισης διερμηνέων (Future Interpreters), που προσφέρει το SolidarityNow με την υποστήριξη του Guerilla Foundation. Πρόσφυγες και μετανάστες παρακολούθησαν για 1,5 μήνα ειδικά μαθήματα εκπαίδευσης στις βασικές πρακτικές και μεθοδολογίες της κοινοτικής διερμηνείας και της διαπολιτισμικής μεσολάβησης. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι συνδεδεμένο με τα Προγράμματα Απασχολησιμότητας που λειτουργούν στα Κέντρα Αλληλεγγύης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η Τούμπα ολοκλήρωσε με επιτυχία το σεμινάριο και πλέον κρατάει στα χέρια της την πιστοποίηση υπογεγραμμένη από την Πανελλήνια Ένωση Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου (ΠΕΕΜΠΙΠ).
Όμως η ιστορία της ξεκινά αρκετό καιρό πριν.
Η Τούμπα, 35 χρονών, είναι μητέρα 2 παιδιών και είναι παντρεμένη με τον πρώην διευθυντή σύνταξης ενός τουρκικού περιοδικού. Ο σύζυγός της έχει κατηγορηθεί για «συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση» και «απόπειρα ανατροπής» του καθεστώτος και έχει καταδικαστεί σε φυλάκιση 22 ετών και 6 μηνών. Για μεγάλο χρονικό διάστημα το ζευγάρι ζούσε υπό καθεστώς φόβου. Είχαν αναγκαστεί να αποχωριστούν ο ένας τον άλλον και να ζήσουν κρυμμένοι για να μην τους βρουν οι αρχές και τους συλλάβουν. Ο σύζυγός της είχε ήδη φυλακιστεί στο παρελθόν για 2 μήνες για ένα εξώφυλλο που είχε ενοχλήσει την κυβέρνηση. «Πολλοί φίλοι μας, αυτή τη στιγμή που μιλάμε βρίσκονται στη φυλακή, ενώ άλλοι αγνοούνται», δηλώνει η Τούμπα.
Στην Ελλάδα έφτασε με την οικογένειά της το Δεκέμβριο του 2016 με τη βοήθεια ενός διακινητή. Η Ελληνική Αστυνομία τούς συνέλαβε και τους μετέφερε στο Κέντρο Κράτησης στο Φυλάκιο του Έβρου. Εκεί έμειναν 14 μέρες. Ως δημοσιογράφοι, επικοινώνησαν με την Ελληνική Ένωση Συντακτών, μέλη της οποίας τους βοήθησαν να έρθουν στη Θεσσαλονίκη. Τη ρωτάμε πώς αντιμετώπισαν τα παιδιά όλη αυτή την κατάσταση. «Προσπαθήσαμε να τους τα περιγράψουμε όλα σαν ένα ωραίο παραμύθι, το οποίο θα είχε πολύ έντονο το στοιχείο της περιπέτειας. Έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί. Είναι πολύ εύκολο να προκληθούν στα παιδιά ανεπανόρθωτα ψυχικά τραύματα», λέει η Τούμπα. Όση ώρα μας περιγράφει τα όσα έχει περάσει, δεν την έχουμε δει να συγκινείται ούτε μια φορά, το αντίθετο μάλιστα, φοράει ένα μεγάλο χαμόγελο στο πρόσωπό της. «Δε ξέρω αν είμαι δυνατή, πάντως σίγουρα είμαι αισιόδοξη. Όταν σκέφτομαι τον πόνο μου, πάντα παρατηρώ τον πόνο και τις ζωές των άλλων. Τα έχασα όλα στην Τουρκία. Έχασα τη δουλειά μου, τα υπάρχοντά μου. Εδώ στην Ελλάδα δεν έχω τίποτα από όλα αυτά. Έχω όμως ένα σπίτι να μείνω και χρήματα να αγοράσω τρόφιμα και να ταΐσω τα παιδιά μου. Θα μπορούσαν τα πράγματα να ήταν χειρότερα. Η ζωή όμως συνεχίζεται και εγώ ξεκινάω τώρα από την αρχή», τονίζει.
Η Ελλάδα, όπως η ίδια μας λέει, τους αγκάλιασε από την αρχή.
«Έχουμε την ίδια κουλτούρα, αλλά και το ίδιο κλίμα. Το καλοκαίρι πήγαινα με τα παιδιά μου σχεδόν κάθε μέρα στη θάλασσα. Όλα εδώ είναι ωραία», σημειώνει η Τούμπα. Πολλοί ήταν οι άνθρωποι που τους στήριξαν και τους βοήθησαν να πάρει η ζωή τους μια πιο φυσιολογική ροή. Ανάμεσά τους ήταν οι γείτονές τους, καινούργιοι φίλοι με τους οποίους δέθηκαν, συνάδελφοι Έλληνες δημοσιογράφοι, αλλά και διάφορες Οργανώσεις, όπως το SolidarityNow, που ασχολούνται με την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο σύζυγος της αυτή τη στιγμή δουλεύει για μια ηλεκτρονική εφημερίδα και ο μισθός του μπορεί να καλύψει προς το παρόν τα βασικά έξοδα της οικογένειας. Αν όλα πάνε καλά, φαντάζονται το μέλλον τους στην Ελλάδα. Μάλιστα, τα παιδιά πηγαίνουν ελληνικό σχολείο και μιλάνε πολύ καλά ελληνικά, ενώ και η ίδια μαθαίνει τη γλώσσα «σιγά-σιγά», όπως λέει χαρακτηριστικά.
Η Τούμπα έμαθε για το πρόγραμμα «Future Interpreters» έμαθε μέσω της Αναστασίας Κουκίδου, Εργασιακή Σύμβουλος στο Κέντρο Αλληλεγγύης Θεσσαλονίκης, όταν την επισκέφθηκε αναζητώντας υποστήριξη για την ανεύρεση εργασίας. «Έμαθα πολλά πράγματα, όπως ότι η γνώση μιας γλώσσας δεν επαρκεί, ο διερμηνέας πρέπει να στέκεται στις λεπτομέρειες. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι και τεχνικές για να κάνει σωστά τη δουλειά του. Ήταν πολύ ωφέλιμο για εμένα το σεμινάριο αυτό», υπογραμμίζει η Τούμπα. Πέρα όμως από τα μαθήματα, η ατμόσφαιρα ήταν πολύ ωραία. «Γνώρισα κόσμο από διάφορες χώρες, όπως Ιράν, Συρία, Τουρκία, Πακιστάν και Παλαιστίνη. Ήταν πολύ όμορφο και συνάμα διασκεδαστικό να συναντάς όλους αυτούς τους ανθρώπους. Μάλιστα, με κάποιους από αυτούς κάνουμε μέχρι σήμερα παρέα. Θα ήθελα πολύ να δουλέψω σα διερμηνέας. Μου αρέσει να επικοινωνώ με τον κόσμο, μου αρέσουν οι ξένες γλώσσες και εκτός αυτού θα ήθελα να κάνω κάτι που αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα», σημειώνει η Τούμπα.
«Είμαι σίγουρη ότι η ζωή θα μου φέρει καλά πράγματα».
*Το πρόγραμμα Future Interpreters υλοποιήθηκε από το SolidarityNow, με την υποστήριξη του Guerrilla Foundation και σε συνεργασία με τo Σύλλογο Μερίμνης Ανηλίκων (ΣΜΑ) και την Πανελλήνια Ένωση Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου.