«Είμαι μια μαθηματικός που η ζωή την έχει κάνει καλλιτέχνη»

Η Σανά κατάγεται από το Πακιστάν και βρίσκεται στην Ελλάδα τους τελευταίους εφτά μήνες. Μιλάει άπταιστα αγγλικά. Έχει σπουδάσει μαθηματικός, όπως και η μητέρα της. Μάλιστα, είχε ξεκινήσει και ένα μεταπτυχιακό, το οποίο όμως δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει, καθώς αναγκάστηκε να φύγει από τη χώρα της. Όνειρό της είναι να συνεχίσει τις σπουδές της και να κάνει διδακτορικό. Η μητέρα της, μεγάλωσε εκείνη και τα δυο αδέρφια της να αγαπούν τα μαθηματικά. «Τα μαθηματικά είναι η αγάπη μου», μας δηλώνει. Λένε ότι τα μαθηματικά χρειάζονται φαντασία. «Τα μαθηματικά είναι ένα αληθινό παιχνίδι φαντασίας. Είναι αληθινά. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο άγνωστος x δεν υπάρχει, αλλά είναι πάντα εκεί και χρειάζεται να είσαι ανοιχτόμυαλος για να τον δεις», μας εξηγεί.

Η Σανά είναι αεικίνητη και πολυπράγμων, γράφει ποίηση, διαβάζει λογοτεχνία και θέλει να εκδώσει το δικό της βιβλίο ποίησης και μυθοπλασίας. Ήδη έχει φανταστεί τον εαυτό της να δίνει συνέντευξη στους δημοσιογράφους για το βιβλίο της. Η σχέση της με το γράψιμο ξεκίνησε στην εφηβεία της, όταν ακόμα ήταν 16 χρονών. Οι αγαπημένοι της ποιητές είναι οι Πακιστανοί Μοχάμεντ Ικμπάλ γνωστός και ως Αλάμα Ικμπάλ και ο Μίρτσα Γκαλίμπ. «Ποτέ μου δεν είχα φανταστεί ότι θα έγραφα ποίηση. Όταν ολοκλήρωνα ένα κείμενο, αναρωτιόμουν γιατί το έγραψα αυτό», μας εξηγεί. «Είσαι επομένως και καλλιτέχνης», της λέμε και εκείνη μας διορθώνει λέγοντάς μας ότι «είμαι μια μαθηματικός που η ζωή την έχει κάνει καλλιτέχνη».

«Τα ποιήματά μου είναι για τις καταστάσεις που αντιμετωπίζω. Υπάρχουν πράγματα που δε μπορώ να πω σε κανέναν, που είναι στο μυαλό μου. Παρατηρώ τους ανθρώπους, τη συμπεριφορά τους, και μετά γράφω. Γράφω για τα συναισθήματα που έχω», μας τονίζει. Η θεματολογία των γραπτών της είναι διαφορετική τώρα που είναι στην Ελλάδα. Τώρα αυτά που την απασχολούν περισσότερο είναι όλα όσα έχουν να κάνουν με το ταξίδι της και τις αναμνήσεις από την πατρίδα της. «Ποτέ δε ξέρεις για το τι θα γράψεις», μας λέει με ειλικρίνεια. Η ποίηση δεν έχει πρόγραμμα, είναι κάτι που συντελείται τελείως αυθόρμητα. Η Σανά προτιμάει να γράφει αργά το βράδυ, όταν όλοι κοιμούνται στο σπίτι. «Απλά πιάνω το μολύβι και παίρνω μια κόλλα χαρτί και γράφω τις σκέψεις μου», αναφέρει. Τη ρωτάμε αν διαβάζει τα κείμενά της στους δικούς της και μας απαντάει ότι η μητέρα της περήφανη τα ανεβάζει στα social media, ενώ ο αδερφός της παίρνει τους στίχους της και τους τραγουδάει. Και οι δυο τους την ενθαρρύνουν και την υποστηρίζουν με κάθε τρόπο.

Πέρα από τα βιβλία και τα ποιήματα, η Σανά θέλει να μάθει ελληνικά και να συνεχίσει τις σπουδές της στην Ελλάδα. Τα όνειρά της την οδήγησαν στο Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων του SolidarityNow στη Θεσσαλονίκη. Εκεί έμαθε και για το σεμινάριο πεντικιούρ-μανικιούρ, το οποίο διοργανώθηκε στο πλαίσιο του Εκπαιδευτικού Προγράμματος της οργάνωσης. Ως πιο θετικό μυαλό, είχε κάποιους ενδοιασμούς στην αρχή για το αν θα της αρέσουν τα μαθήματα. Βασικά πίστευε ότι θα ήταν βαρετά, αλλά η οπτική της άλλαξε όταν άρχισε να πηγαίνει στα σεμινάρια. Επόμενος της στόχος τώρα είναι να αποκτήσει το δικό της σαλόνι ομορφιάς. Συνδυάζονται άραγε τα μαθηματικά με το μανικιούρ-πεντικιούρ; Η Σανά υποστηρίζει πως ναι. «Όταν ασχολείσαι όλη την ημέρα με τα μαθηματικά νιώθεις κουρασμένος. Το μανικιούρ-πεντικιούρ με χαλαρώνει, και αισθάνομαι ότι περιποιούμαι και τον εαυτό μου ως γυναίκα», μας επισημαίνει.

Πώς είναι άραγε η ζωή στην Ελλάδα για ένα νέο κορίτσι από το Πακιστάν; Η Σανά απάντησε με έναν τίτλο ενός τραγουδιού των Beatles: «Εδώ είμαστε ελεύθεροι σαν τα πουλιά, μπορούμε να πάμε όπου θέλουμε». Ο καλός καιρός, η φιλικότητα και το χαμόγελο των ανθρώπων, είναι κάποιοι από τους βασικούς λόγους που την κάνουν να θέλει να μείνει στην Ελλάδα. «Δεν αισθάνεσαι ποτέ σου μόνος στην Ελλάδα, πολλοί άνθρωποι είναι γύρω σου, και ιδιαίτερα στο Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων. Όποιος κι αν έρχεται τον υποδέχονται με χαμόγελο. Έχουν μια πολύ δυνατή σχέση με τους ανθρώπους. Δεν μπορώ να βρω μια λέξη που να χαρακτηρίζει αυτή τη σχέση. Αυτό που νιώθω εδώ είναι ένα συναίσθημα που μου είχε λείψει πίσω στο Πακιστάν. Όλοι αισθάνονται μοναδικοί στη ζωή τους, και εδώ έγινα μοναδική και εγώ», μας εξηγεί.

Η Σανά είναι αισιόδοξη για τη ζωή της και το μέλλον της. Υποστηρίζει ότι η μητέρα της, την έχει μεγαλώσει να σκέφτεται και να νιώθει έτσι: «μου έδωσε όλη της τη θετική ενέργεια». «Ακόμα και όταν οι άλλοι άνθρωποι πιστεύουν ότι όλα είναι μαύρα, εγώ λέω όχι, πάντα υπάρχει ένα φως εκεί έξω», λέει με σιγουριά, πείθοντας ακόμα και εμάς. Ακούγοντάς την να μιλάει έτσι για τη ζωή, θυμόμαστε τους στίχους ενός τραγουδιού των Smiths, «υπάρχει ένα φως που ποτέ δε σβήνει».

Κλείνοντας την ενδιαφέρουσα συζήτησή μας, τη ρωτάμε αν θέλει να στείλει ένα μήνυμα. Εκείνη χαμογελάει και τοποθετώντας στωικά τα χέρια της πάνω στο τραπέζι, μας λέει μια πολύ γνωστή φράση που είχε πει ο πρώτος Πακιστανός Νομπελίστας φυσικός, ο Αμπντούλ Σαλάμ «ποτέ μη σταματάς να μαθαίνεις, γιατί η ζωή δε σταματάει ποτέ να διδάσκει».

«Κάθε στιγμή πρέπει να μαθαίνουμε. Στην αρχή, πίστευα ότι τα σεμινάρια δε θα ήταν ενδιαφέροντα, θεωρούσα ότι ήταν κάτι απλό. Στη συνέχεια όμως μου άρεσαν πάρα πολύ. Λυπάμαι πολύ για όσους έχασαν την ευκαιρία να τα παρακολουθήσουν. Αισθάνομαι όμως πολύ τυχερή που ολοκλήρωσα τα μαθήματα και κρατάω πλέον στα χέρια μου το δίπλωμά μου», ολοκληρώνει λέγοντας η Σανά.

* Το Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων υποστηρίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και την UNICEF και χρηματοδοτείται από την ΕΕ.