Την Τετάρτη 13/5/14, 93 πρόσφυγες, ανάμεσα τους 18 ανήλικα, εγκλωβίστηκαν για 12 περίπου ώρες σε εμπορικό τρένο στη Γευγελή (ΠΓΔΜ) το οποίο είχε αρχικό προορισμό την Σερβία.
Κατάφεραν να απεγκλωβιστούν μετά από κλήση στο 112 και αφού εντοπίστηκαν από τους υπαλλήλους του ΟΣΕ και την αστυνομία της Ειδομένης. Η Ελληνική Αστυνομία ακολούθησε την διαδικασία λήψης στοιχείων και καταθέσεων από τους πρόσφυγες και μετά αφέθηκαν ελεύθεροι να αναχωρήσουν για Θεσσαλονίκη. Όλοι είχαν στην κατοχή τους έγγραφο παραμονής εξαμήνου στην χώρα.

Τις μέρες που ακολούθησαν επισκέφτηκαν το κέντρο μας στη Θεσσαλονίκη 3 από τις οικογένειες και αρκετοί από τους ενήλικες ζητώντας πληροφορίες, ρούχα, ιατρική και νομική βοήθεια.

Ο Μοχάμεντ, Σύριος στην καταγωγή και «επιβάτης» του τρένου θέλησε να μας μιλήσει για την περιπέτεια τους και τόνισε την ανάγκη να δοθεί δημοσιότητα στο συμβάν με την ελπίδα να ενημερωθούν οι πρόσφυγες για τους κινδύνους που διατρέχουν.

Το ταξίδι του ξεκινάει πριν από 1,5 μήνα από τον Λίβανο όπου βρισκόταν τα τελευταία χρόνια με την οικογένεια του λόγω του πολέμου και έχει σαν τελικό προορισμό την Γερμανία όπου βρίσκεται ο πατέρας του.
Αρχικά διέσχισε την Τουρκία χωρίς κάποια ιδιαίτερη δυσκολία και χωρίς την «βοήθεια» κάποιου διακινητή. 1000$ κόστισε η μεταφορά του με  δουλεμπορικό  από την Σμύρνη στην Μυτιλήνη, μαζί του 25 άτομα, άντρες, γυναίκες, παιδιά.
Η ακτοφυλακή τους συνέλεξε από αποκομμένη παραλία της Μυτιλήνης και τους κράτησε για 3 μέρες στο κέντρο κράτησης του νησιού. Ήταν από τους τυχερούς που βρέθηκε στο καινούργιο κέντρο κράτησης το οποίο όπως μας είπε ήταν πολύ καθαρό και τους παρείχε διαμονή και σίτιση. Από ότι άκουσε από άλλους το δεύτερο κέντρο δεν ήταν καθόλου καθαρό και είχε πολύ περισσότερο κόσμο.
Τα άτομα υπό κράτηση στην πλειοψηφία τους ήταν Σύριοι και Αφγανοί. Δεν υπήρχαν μεταφραστές, τους δόθηκε στοιχειώδης ιατρική φροντίδα και δεν γίναν ιατρικές εξετάσεις.
Τρεις μέρες μετά αφέθηκαν ελεύθεροι με υπηρεσιακό σημείωμα 6 μηνών και έχοντας δώσει δαχτυλικά αποτυπώματα.

Ο επόμενος προορισμός τους ήταν η Αθήνα όπου ήρθε σε επαφή με διακινητή λαμβάνοντας οδηγίες για το πώς θα συνεχίσει το ταξίδι του προς την Γερμανία. Πρώτος σταθμός ήταν η Θεσσαλονίκη όπου ήρθε με τρένο και από εκεί στόχος του να συνεχίσει για τα σύνορα.
Βάση του υπηρεσιακού σημειώματος που του δόθηκε υπάρχει απαγόρευση παραμονής/διέλευσης στο νομό Κιλκίς με συνέπεια να μην μπορεί να χρησιμοποιήσει κανένα νόμιμο τρόπο για να πάει μέχρι τα σύνορα. Μαζί με 4 ακόμα άτομα πλήρωσαν 600€ σε ένα ταξί για να τους πάει μέχρι το Πολύκαστρο (49χιλ από την Θες/νίκη). Το ταξί τους άφησε στα μέσα της διαδρομής και χρειάστηκε να περπατήσουν 5 ώρες μέχρι να φτάσουν στο Πολύκαστρο. Οι οδηγίες που είχαν πάρει ήταν ότι θα περάσουν τα σύνορα το βράδυ μαζί με τον διακινητή και από τη Γευγελή θα επιβιβαστούν σε εμπορικό τρένο για Σερβία. Το κόστος, 1600€ το άτομο.

• Ποιες ήταν οι συνθήκες περιμένοντας να επιβιβαστείτε στο τρένο?

«Πριν ξεκινήσουμε για Γευγελή κοιμόμασταν στο δάσος. Η διαδρομή από την Ειδομένη ήταν 2 ώρες με τα πόδια. Συγκεντρωθήκαμε περίπου 800 άτομα από διάφορους διακινητές σε ένα εγκαταλελειμμένο χώρο στο δάσος περιμένοντας το τρένο. Κάποιοι από εμάς που αρνήθηκαν να μπουν όταν είδαν τις συνθήκες και την κατάσταση, ξυλοκοπήθηκαν και εκβιάστηκαν να επιβιβαστούν. Η αστυνομία των Σκοπίων παρακολουθούσε από απόσταση και δεν έκανε τίποτα. Στα 800 άτομα είχε και αρκετά παιδία….Χαίρομαι που δεν έχω μαζί μου τα παιδιά μου, ακόμα και στον πόλεμο είναι πιο ασφαλείς από ότι θα ήταν εδώ μαζί μου»

Τα 800 άτομα μοιράστηκαν σε βαγόνια του τρένου που είχαν μέσα μεγάλα ρολά χαρτί. Στην ουσία ήταν όρθιοι και στριμωγμένοι ανάμεσα στα προϊόντα. Σε κάθε βαγόνι υπήρχαν 2 άτομα από τον διακινητή, αφγανικής καταγωγής, που είχαν μεγάλα μαχαίρια και «φρόντιζαν» να υπάρχει ησυχία.

Περάσαν 4 ώρες όρθιοι και άρχισαν να δυσανασχετούν αλλά και να απειλούνται με μαχαίρια από τους ανθρώπους των διακινητών (παιδιά και ενήλικες). Κάλεσαν στο τηλέφωνο από τα κινητά τους τον διακινητή ο οποίος τους είπε ότι θα ξεκινήσουν σε λίγο. Όσο περίμεναν η αστυνομία της ΠΓΔΜ άνοιξε την πόρτα από το βαγόνι, τους είδε και την έκλεισε ξανά. Κάποια στιγμή ξεκίνησαν, κινήθηκαν για λίγα λεπτά και μετά άκουσαν έναν ήχο σαν να απασφάλισαν από το υπόλοιπο τρένο και ακινητοποιήθηκαν ξανά.

«Όταν ξεκινάς από την Συρία γνωρίζεις την διαδρομή, αυτό που δεν γνωρίζεις είναι ο κίνδυνος που διατρέχεις. Μας μιλάν μόνο για την σωματική καταπόνηση και την ταλαιπωρία, κανείς δεν μας λέει για την μαφία και την εγκληματικότητα. Όταν είσαι στο δάσος είσαι στα χέρια της μαφίας…»

• Πώς ήταν η κατάσταση στο τραίνο?

«η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική, δεν είχαμε καμία εικόνα από το εξωτερικό περιβάλλον ούτε γνωρίζαμε που βρισκόμασταν και το χειρότερο ήταν ότι τα βαγόνια ανοίγανε μόνο εξωτερικά».

Βρισκόμενοι σε ένα ασφυκτικά γεμάτο βαγόνι και με την απειλή των μαχαιριών από τους ανθρώπους των διακινητών, με ελάχιστη μπαταρία στα κινητά τους και με φόβο πια για την ζωή τους προσπάθησαν να σπάσουν το βαγόνι για να βγουν. Ο διακινητής δεν απαντούσε στις κλήσεις τους και η αστυνομία των Σκοπίων τους ενημέρωσε ότι δεν βρίσκονται σε έδαφος της ΠΓΔΜ για να επέμβουν. Τελικά, σχεδόν 12 ώρες μετά, κατάφεραν να πάρουν το 112 και να μιλήσουν με την ελληνική αστυνομία η οποία και τους εντόπισε σε ελληνικό έδαφος στην περιοχή της Ειδομένης και τους διέσωσε.

«Δεν ήξερα ότι υπάρχει άλλος τρόπος, αυτός της οικογενειακής συνένωσης, αν το ήξερα θα το προτιμούσα»

Γιατροί, τοπικές οργανώσεις και κάτοικοι τους φρόντισαν, τους πρόσφεραν ρούχα, φαγητό, νερό.  Αργότερα μεταφέρθηκαν στην αστυνομία και την επόμενη μέρα στην Θεσσαλονίκη με ΚΤΕΛ.

«…ξεκίνησα από μια χώρα που ο πόλεμος έχει ισοπεδώσει τα πάντα, η γυναίκα και τα 2 παιδία μου ζουν στην ύπαιθρο σε σκηνή και η μόνη τους ελπίδα είναι να καταφέρω να φτάσω στην Γερμανία, τα λεφτά μου έχουν τελειώσει και δεν ξέρω τι θα κάνω από εδώ και πέρα….φοβάμαι ότι θα πεθάνω στο δάσος μακριά από την χώρα μου και την οικογένεια μου..»

Η συνέντευξη δόθηκε στο Κέντρο Αλληλεγγύης της Θεσσαλονίκης στις 15/5/2015 στο προσωπικό του SN και με τη βοήθεια Αραβόφωνης μεταφράστριας της PRAKSIS.
Η συνέντευξη και ανάρτηση της έγινε με τη σύμφωνη γνώμη του συνεντευξιαζόμενου και τηρήθηκαν οι κανόνες δεοντολογίας ως προς την προστασία των προσωπικών δεδομένων.  
ο Μοχάμεντ παραπέμφθηκε στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες όπου και ενημερώθηκε για τη διαδικασία της οικογενειακής συνένωσης.

Τη συνέντευξη επιμελήθηκε για το SN η Ιωάννα Φουρκιώτου.