Αντιγόνη Λυμπεράκη, Γενική Διευθύντρια SolidarityNow
ΤΑ ΝΕΑ, 4/10/2021
Τα παιδιά είναι παιδιά και μοιάζουν μεταξύ τους, είτε ζουν στη Σουηδία, στην Κένυα ή σε Προσφυγικές δομές στην Ελλάδα. Τα παιδιά παντού είναι δυνατά και ανθεκτικά, κι εμείς οι μεγάλοι συχνά ξεχνάμε πόση προσπάθεια κάνουν για να τα καταφέρουν. Μέσα από τις αφηγήσεις τους καταλαβαίνουμε ότι κουβαλούν περισσότερες εμπειρίες από όσες μπορούν να επεξεργαστούν, όσο κι αν προσπαθούν. Τα ασυνόδευτα παιδιά είναι μια ειδική κατηγορία, περισσότερο ευπαθής και ευάλωτη στην κακομεταχείριση. Τα παιδιά (με γονείς ή μόνα τους) μας θυμίζουν ότι εμείς οι μεγάλοι είμαστε ικανοί περίπου για όλα: από το μεγαλύτερο καλό (αν τους προσφέρουμε ευκαιρίες και τους ανοίξουμε δρόμους) μέχρι το απόλυτο κακό (να τα καταδικάσουμε σε μια διαδρομή στο σκοτάδι χωρίς ελπίδα). Τα παιδιά, λοιπόν, είναι ο καθρέφτης των ενηλίκων. Το πώς θα μεγαλώσουν και θα κατασταλάξουν εξαρτάται από τις πόρτες που τους ανοίξαμε ή αυτές που τους κλείσαμε με φόρα.
Αυτή τη στιγμή σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν κατ’ εκτίμηση 2.738 ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά. Το 92% είναι αγόρια και το 9% είναι σε ηλικίες κάτω των 14 ετών. Ο συνολικός αριθμός τους είναι μικρότερος, ίσως και ο μισός, σε σύγκριση με μερικά χρόνια πριν. Οι συνθήκες στέγασης έχουν βελτιωθεί: μέχρι πριν από 18 μήνες, 62% των ασυνόδευτων ανηλίκων έμεναν σε συνθήκες εντελώς ακατάλληλες και επικίνδυνες. Σήμερα (στοιχεία Αυγούστου 2021) το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο 24% -σαφής βελτίωση αλλά ακόμα αφορά ένα στα τέσσερα παιδιά. Δεν υπάρχει χώρος για πανηγυρισμούς. Παράλληλα αυξήθηκαν οι θέσεις μακροχρόνιας φιλοξενίας (σε δομές και σε διαμερίσματα) ώστε να καλύπτουν το 62% των παιδιών (από μόλις 27% την άνοιξη του 2020).
Η κατάσταση, λοιπόν, σταδιακά εξομαλύνεται. Τούτο σηματοδοτεί μια νέα αρχή: έρχεται η στιγμή να μετατοπίσουμε τη μεγαλύτερη προσπάθεια στην ποιότητα της προσφερόμενης υπηρεσίας. Να βάλουμε κάτω από το μικροσκόπιο το εύρος και την ουσία των ευκαιριών που προσφέρουμε στα παιδιά. Σε αυτό το σημείο, ο ρόλος των ΜΚΟ είναι πολύ σημαντικός. Εμείς στο SolidarityNow βλέπουμε την αποστολή μας σαν παγοθραυστικό της κοινωνικής πολιτικής: εντοπίζουμε ανάγκες, ανοίγουμε δρόμους και δοκιμάζουμε καινοτόμες προσεγγίσεις τις οποίες μετέπειτα μπορεί να αναλάβει σε μόνιμη βάση το κράτος ή άλλοι φορείς. Για να ευοδωθεί αυτή η αποστολή έχει μεγάλη σημασία η χρηματοδότηση από την κοινωνία– από τους ενεργούς πολίτες. Επειδή η κοινωνική αλληλεγγύη και οι ευκαιρίες ένταξης δεν είναι μόνο λόγια -για κάποιους άλλους.
Αυτή είναι η φιλοδοξία μας για το SolidarityNow -και το όνομά μας. Εκτός από παγοθραυστικό, βλέπουμε το ρόλο μας ΚΑΙ σαν αυτόν του καταλύτη κοινωνικής επένδυσης. Επειδή οι κοινωνίες ευκαιριών είναι περισσότερο ανθεκτικές, περισσότερο ανεκτικές, περισσότερο πολύχρωμες, πιο ευτυχισμένες. Και κοντά στην κοινωνική επένδυση, έρχεται και η οικονομική. Επειδή η κοινωνική ένταξη αυξάνει την απασχόληση, αξιοποιεί καλύτερα τους διαθέσιμους παραγωγικούς πόρους, ενισχύει την καινοτομία, τονώνει τα δημόσια έσοδα, προσφέρει ένα σίγουρο δρόμο στην ευημερία. Αυτό δεν είναι τόσο γνωστό, αν και επιβεβαιώνεται σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη, σε όλες τις εποχές… Ίσως πάνω απ’ όλα ο κοινωνικός μας ακτιβισμός είναι μια επένδυση σε αισιοδοξία και σε αξίες που κάνουν τη ζωή όλων μας καλύτερη. Καθώς είναι σχεδόν βέβαιο ότι η τρέχουσα υγειονομική κρίση θα μετατραπεί σε κοινωνική/ ανθρωπιστική κρίση, χρειαζόμαστε επειγόντως αποθέματα αισιοδοξίας και δύναμης.