Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα: «Η δύσκολη αναζήτηση της αλήθειας σχετικά με τη μετανάστευση»
Το SolidarityNow διοργάνωσε χθες, στο πλαίσιο του ετήσιου Athens Democracy Forum, τη συζήτηση με θέμα την αναζήτηση της αλήθειας σχετικά με τη μετανάστευση. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιάννης Παλαιολόγος, ο οποίος έθεσε τις βάσεις για έναν γόνιμο διάλογο μεταξύ των συμμετεχόντων, εστιάζοντας στο πώς τα ζητήματα γύρω από τη μετανάστευση μπορούν να γίνουν καλύτερα κατανοητά και να προωθηθούν σε ένα διαρκώς πολωμένο περιβάλλον.
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του SolidarityNow, κ. Στέλιος Ζαββός, επεσήμανε πώς η μετανάστευση συχνά αξιοποιείται ως πολιτικό εργαλείο από ακροδεξιά κόμματα, δημιουργώντας κλίμα φόβου και παραπληροφόρησης. Όπως δήλωσε: «Η μετανάστευση στην Ευρώπη, και ειδικά στην Ελλάδα, μπορεί να συμβάλει στην επίλυση κρίσιμων ζητημάτων, όπως το έλλειμμα εργατικού δυναμικού. Από δημογραφική σκοπιά, η σωστή διαχείριση της μετανάστευσης μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της δημογραφικής ισορροπίας. Οι μετανάστες όχι μόνο ενισχύουν την οικονομία και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, αλλά τα δεδομένα δείχνουν πως η συνεισφορά τους είναι ουσιαστική και επωφελής για την οικονομία της χώρας. Η μετανάστευση δεν αποτελεί κρίση· είναι ευκαιρία. Αυτό ακριβώς επιδιώκουμε στο SolidarityNow: να εντάσσουμε τους μετανάστες ως παραγωγικά μέλη της κοινωνίας μας.»
Στη συνέχεια, ο βουλευτής και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, κ. Δημήτρης Καιρίδης, άσκησε κριτική στη ρητορική που παρουσιάζει τη μετανάστευση ως «εισβολή», τονίζοντας πώς αυτή η αφήγηση ενισχύει τη ρητορική της ακροδεξιάς. «Χρειαζόμαστε ρεαλιστικές λύσεις, όχι υποσχέσεις και ακραία ρητορική, η οποία μόνο αυξάνει τις προσδοκίες και, τελικά, την απογοήτευση των πολιτών όταν αυτές δεν εκπληρώνονται. Αυτό είναι κρίσιμο για μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου, σε αντίθεση με κράτη όπως η Σουηδία ή η Αυστρία, ο αριθμός των μεταναστών έχει μειωθεί. Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι η αύξηση του αριθμού των μεταναστών, αλλά, σε κάποιο βαθμό, ακριβώς το αντίθετο.»
Η Κύρια ερευνήτρια και Επικεφαλής του Προγράμματος Μετανάστευσης στο ΕΛΙΑΜΕΠ, κα Αγγελική Δημητριάδη, άσκησε κριτική στην αφήγηση που υποστηρίζει ποιος ότι οι διακινητές αποφασίζουν ποιος εισέρχεται στην Ευρώπη. «Οι άνθρωποι που χρειάζονται προστασία καταφεύγουν στους διακινητές επειδή δεν υπάρχουν νόμιμοι τρόποι εισόδου, καθώς οι νόμιμοι τρόποι εισόδου είναι ελάχιστοι και περιορισμένοι, ειδικά στο πλαίσιο της ΕΕ. Επίσης, δεν έχουμε πολλές νόμιμες οδούς εισόδου για εργαζόμενους χαμηλής και μεσαίας ειδίκευσης που θα μπορούσαν να είναι πολύ χρήσιμοι για τις οικονομίες μας. Είμαστε υπερβολικά επικεντρωμένοι στην κανονιστική πτυχή και πολύ λιγότερο στη νομική πτυχή, στην οποία θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση τα επόμενα χρόνια, καθώς προχωράμε σε έναν κόσμο με αυξανόμενο ανταγωνισμό για το εργατικό δυναμικό, η Ευρώπη θα μείνει πίσω αν συνεχίσει σε αυτήν την πορεία.»
Επιπλέον, η επικεφαλής επικοινωνίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, κα Στέλλα Νάνου υπογράμμισε τη σημασία της χρήσης ορθής ορολογίας όταν συζητάμε για τη μετανάστευση. Αναφέρθηκε στη χρήση όρων όπως «παράνομες αφίξεις», «κύματα» και «τσουνάμι» για την περιγραφή της μετακίνησης ανθρώπων, οι οποίοι εντείνουν τον πανικό. Όπως σημείωσε: «Οι λέξεις έχουν βαρύτητα, διαμορφώνουν στάσεις και νοοτροπίες. «Οι λέξεις έχουν σημασία, διαμορφώνουν στάση και νοοτροπία και ειδικά στη συζήτηση για τη μετανάστευση, η γλώσσα δεν είναι απλώς εργαλείο, είναι μια τεράστια ευθύνη που επηρεάζει ανθρώπινες ζωές. Υπάρχουν άλλοι τρόποι να μιλήσουμε για τη μετανάστευση με έναν πολύ ανθρώπινο τρόπο, χωρίς να δίνουμε στο κοινό την εντύπωση ότι είναι κάτι που πρέπει να φοβόμαστε, μια τακτική που δεν οδηγεί σε λύσεις. Αυτού του είδους η γλώσσα δεν αφήνει κανένα περιθώριο για εφαρμόσιμες λύσεις και αυτό είναι το πραγματικό πρόβλημα.»
Ο Εταίρος και επικεφαλής της Mishcon Purpose, Mishcon de Reya, κος Alexander Rhodes επικεντρώθηκε στη μετανάστευση λόγω κλιματικής αλλαγής. «Όταν μιλάμε για ανθρώπους που αναγκάζονται να μετακινηθούν επειδή δεν έχουν άλλη επιλογή από την οπτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν μιλάμε μόνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μιλάμε για τα ανθρώπινα δικαιώματα των κοινοτήτων από τις οποίες μετακινούνται, μέσω των οποίων μετακινούνται, και φυσικά προς τις οποίες μετακινούνται. Και η πρόκληση για τους πολιτικούς στις χώρες υποδοχής είναι να ανταποκριθούν στα ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών τους και στις ανάγκες των πολιτών τους. Και η δουλειά τους είναι να εξηγήσουν ότι οι χώρες στις οποίες μετακινούνται οι μετανάστες ωφελούνται, σε αντίθεση με τις κοινότητες από τις οποίες αυτοί οι άνθρωποι αναγκάζονται να φύγουν, οι οποίες σίγουρα δεν ωφελούνται.»
Τη συζήτηση τίμησε με την παρουσία του ο διεθνούς φήμης κινηματογραφιστής και σκηνοθέτης Michael P. Nash. Στην τοποθέτησή του, ο κ. Nash μοιράστηκε τις εμπειρίες του από τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ Climate Refugees (2010). Αναφερόμενος στη νέα του ταινία, είπε: «Υπήρχαν τόσα πολλά ερωτήματα που έθεσα το 2008 και το 2009, καθώς ταξιδεύαμε για να καταγράψουμε την πραγματικότητα των κλιματικών προσφύγων, αλλά δεν βρήκα όλες τις απαντήσεις. Γι’ αυτό πιστεύω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να συμμετέχουμε και να συζητάμε σε φόρουμ όπως αυτό για τη μετανάστευση. Υπάρχουν τόσα πολλά δεδομένα που πρέπει να αναλυθούν για να δώσουμε φωνή στους εκτοπισμένους και να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις τους.»