voria.gr: Εκπαιδεύοντας τους πρόσφυγες να έχουν φωνή


από την Αλεξία Καλαϊτζή

Νεαροί πρόσφυγες μαθαίνουν πως μπορούν μέσω της φωτογραφίας και του podcast να εκφράζονται, να ασκούν κριτική και μιλούν για τα προβλήματά τους.

«Όταν το αεροπλάνο σηκώνεται από το έδαφος, χαμογελάω πίσω από στενό παράθυρο. Νιώθω λύπη. Κάτι έσπασε μέσα μου […] είμαι άντρας χωρίς παρελθόν αλλά το μέλλον μου χαμογελάει εν μέσω της Μεσογείου».

Ο 24χρονος Ομάρ διαβάζει τα παραπάνω λόγια κατά τη διάρκεια ενός σεμιναρίου σε ένα ραδιοφωνικό στούντιο της Θεσσαλονίκης περιτριγυρισμένος από τους συμμαθητές του, όλοι νέοι πρόσφυγες 18 έως 25 ετών. Ο νεαρός από την Αλγερία θα συνοδεύσει την αφήγησή του που είναι επηρεασμένη από το ταξίδι του με μουσική που ο ίδιος έχει επιλέξει και θα δημιουργήσει ένα podcast το οποίο μετά θα μπορεί να μοιραστεί όπου και με όποιον θέλει.

Το μάθημα ραδιοφώνου στο οποίο συμμετέχει ο Ομάρ πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Resilient Roots Initiative, που υλοποιεί η μη κυβερνητική οργάνωση SolidarityNow. Στόχος του είναι να εκπαιδεύσει τους πρόσφυγες που ωφελούνται από τις δράσεις του να εκφράζουν την εποικοδομητική κριτική τους στον φορέα προκειμένου αυτός να βελτιώνεται και να προσαρμόζει τα προγράμματά του στις πραγματικές ανάγκες των προσφύγων. «Οι ίδιοι ωφελούμενοι είναι οι καταλληλότεροι να εκφράζουν τις ανάγκες τους», δηλώνει στη voria.gr η Δανάη Καπράλου, project manager στo SolidarityNow προσθέτοντας πως η έννοια της λογοδοσίας είναι κάτι που λείπει στην Ελλάδα. «Είναι καλό για τους πρόσφυγες που προσπαθούν να χτίσουν τη ζώη τους να μάθουν πως μόνο οι ίδιοι μπορούν να μιλήσουν για το πρόβλημά τους τόσο καλά». Όπως εξήγησε η κ. Καπράλου το πρόγραμμα στη Θεσσαλονίκη περιλαμβάνει μαθήματα ραδιοφώνου και συγκεκριμένα podcast και φωτογραφίας, γνώσεις που αποτελούν εργαλεία που επιτρέπουν στους πρόσφυγες να εκφραστούν.

Ο Ομάρ μόλις είδε την προκήρυξη για τη συμμετοχή στα μαθήματα, δήλωσε ενδιαφέρον χωρίς δεύτερη σκέψη. «Όταν ήμουν στην Αλγερία, έπαιζα θέατρο ερασιτεχνικά. Ανεβάζαμε κωμωδίες. Όταν είδα το κάλεσμα, αποφάσισα να το κάνω γιατί νιώθω πως και το ραδιόφωνο και η φωτογραφία συνδέονται με το θέατρο. Μέσω του θεάτρου έστελνα ένα μήνυμα στον κόσμο, το ίδιο μπορώ να κάνω και τώρα με τις τέχνες αυτές», σημείωσε ο 24χρονος.

Καθοδηγητής του Ομάρ και των υπόλοιπων νέων στη διαδικασία αυτή είναι ο δημοσιογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός, Χρήστος Κιούσης, ο οποίος με μαθήματα θεωρίας και πρακτικής δίδαξε στους νέους άνδρες πώς να εκφράζονται μέσω παραγωγής podcast, δηλαδή ένα σύγχρονο μέσο διάδοσης πληροφορίας και έκφρασης που αναρτάται στο διαδίκτυο και έτσι μπορεί να ταξιδέψει παντού. Όπως αναφέρει ο κ. Κιούσης, για όλα τα παιδιά ήταν η πρώτη φορά που ασχολούνται με το podcast, ωστόσο αφιέρωσαν χρόνο και σκέψη στο να φτιάξουν το πρώτο τους στο studio μαζί τους. Ο ίδιος δουλεύει πρώτη φορά με πρόσφυγες και μάλιστα τέτοιας ηλικίας. «Για να μην φοβάσαι κάτι, πρέπει να το γνωρίσεις και αν το γνωρίσεις μπορεί και να σου αρέσει. Ισχύει για αυτούς και το podcast, ισχύει για εμένα και τους πρόσφυγες», σημείωσε.

Περιπέτεια ανακάλυψης ωστόσο δεν ήταν για τα παιδιά μόνο το ραδιόφωνο αλλά και το μάθημα φωτογραφίας. Μετά από ένα μάθημα θεωρίας, μια ομάδα προσφύγων 16-18 ετών ξεχύθηκε στο λιμάνι μαζί με τον βραβευμένο φωτορεπόρτερ, Αλέξανδρο Αβραμίδη, ώστε να εφαρμόσει στην πράξη ό,τι έμαθε. Ο Μουσταφά, 18χρονος από το Μαρόκο, πειραματίζεται με τις διαφορετικές γωνίες και οπτικές προσπαθώντας να βγάλει την καλύτερη φωτογραφία. «Το μάθημα ήταν πολύ καλό», σημειώνει ο ίδιος. Όπως λέει ο νεαρός, στην καθημερινή του ζωή βγάζει συνέχεια φωτογραφίες τις οποίες αναρτά στο facebook ενώ τα αγαπημένα μέρη του για να πάει μια βόλτα και να βγάλει φωτογραφίες είναι η Άνω Πόλη και τα Κάστρα. «Φωτογραφίζω πράγματα που αντανακλούν κάτι στην ψυχή μου. Αυτά θα “μιλήσουν και στην ψυχή των άλλων”», σημείωσε.

Οι έφηβοι είχαν την ευκαιρία να μάθουν κάποια πράγματα για την ιστορία και την ουσία της φωτογραφίας αλλά και έπειτα να προσπαθήσουν να βγάλουν τις δικές τους εικόνες.
«Μου αρέσει που βλέπω αυτά τα παιδιά να γελούν. Μου αρέσει που τους βλέπω να προσπαθούν να μάθουν και να δουν καινούργια πράγματα. Έχω φωτογραφήσει αυτά τα παιδιά κατά καιρούς σε camp, στα σύνορα, σε δύσκολες συνθήκες και τώρα έχω την ευκαιρία να τα βλέπω να προσπαθούν να ενταχθούν σε αυτή την κοινωνία και να μαθαίνω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σε αυτή τη φάση», σημείωσε ο κ. Αβραμίδης.

Αναφερόμενος σε δράσεις όπως αυτή των εισαγωγικών μαθημάτων φωτογραφίας, υπογράμμισε πόσο σημαντικό είναι για τους νεαρούς πρόσφυγες να έρχονται σε επαφή με νέα ενδιαφέροντα και καινούργιες εμπειρίες και μάλιστα σε αξιοπρεπείς χώρους όπως είναι αυτοί του SolidarityNow. «Αν αυτά τα παιδιά δεν έχουν παιδεία, δεν έχουν δράσεις είναι εύκολο να οδηγηθούν σε μια παραβατικότητα», σημείωσε.

Πέρα από τα μαθήματα podcast και φωτογραφίας, οι νεαροί πρόσφυγες εκπαιδεύτηκαν στο πώς μπορούν να επικοινωνούν τα προβλήματα τους ή να ασκούν γόνιμη κριτική με διαφορετικούς τρόπους. Στην Αθήνα που το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε, η οργάνωση έχει ξεκινήσει ήδη να ποχωράει σε βελτιώσεις και λύσεις προβλημάτων τα οποία δήλωσαν οι πρόσφυγες ότι τους απασχολούν. Στο τέλος των σεμιναρίων, οι συμμετέχοντες θα χωριστούν σε ομάδες, όπου θα προτείνουν την υλοποίηση ενός community event. Η καλύτερη πρόταση η οποία θα προκύψει από δική τους ψηφοφορία θα βραβευθεί με ένα grant με σκοπό την πραγματοποίηση του event από την ομάδα που θα κερδίσει.

Φωτογραφίες: Έλλη Δέλλιου by SolidarityNow

Δείτε εδώ το άρθρο